Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding wervelkolom
Boven is vooraanzicht, midden is achteraanzicht en onder is zijaanzicht
thv zwart is sacrum, thv rood is lage rug (5 wervels), thv blauw is middenrug (12 wervels) en thv geel is nek (7 wervels)
In het kort
De middenrug bestaat uit 12 wervels. Zie boven thv blauw en zie video op website 'Blausen': Anatomie van de wervelkolom
U heeft klachten (pijn en/of stijfheid en/of scheefstand..) thv de middenrug
Onderzoek (zoals röntgen en MRI) is zelden zinvol
Klachten verdwijnen meestal in 6-12 weken
Bij veel pijn kan een pijnstiller zinvol zijn om zo in beweging te blijven
Af en toe pijn is vervelend, maar niet erg (= geen schade!!)
Binnen mogelijkheden actief blijven (werken, huishouden...) in de periode van klachten is erg belangrijk
Wandelen (vaak en kort) is de beste oefening
Een gezonde leefstijl en een goede conditie zijn van belang voor herstel en ter preventie
Stress en spanningen kunnen ervoor zorgen dat herstel langer duurt
Fysiotherapie kan door uitleg, adviezen en oefeningen de voorwaarden voor herstel optimaal maken
Zie video over een 'middenrugklacht' van de fysiotherapeut (= samenvatting van onderstaande)
Zo nodig samen kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: klacht thoracale wervelkolom
Anatomie
De middenrug (of thoracale wervelkolom) bestaat uit twaalf wervels. De wervels worden bij elkaar gehouden door bandjes en spieren. Tussen elke wervel zit een tussenwervelschijf, zitten facetgewrichtjes en langs de wervels lopen zenuwen. Vanuit elke wervel in de middenrug loopt een rib links en rechts, die voor bij het borstbeen samenkomt. In elk wervellichaam zit een opening (openingen vormen met elkaar het wervelkanaal) waardoor de zenuwstreng loopt.
Zie google afbeeldingen: middenrug / wervel middenrug. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Middenugklachten kunnen onderverdeeld worden in (neem met de fysiotherapeut door waar bij u sprake van is)
Acute rugklacht of chronische rugklacht
Acute rugklacht (90 procent van de rugklachten): rugklacht die 6 tot 12 weken aanwezig is (gaat meestal zonder behandeling vanzelf over). (zie aanvullende informatie 1.1).
Chronische rugklacht: rugklacht die langer dan twaalf weken aanwezig is
A-specifieke rugklacht of specifieke rugklacht
A-specifieke rugklacht: Rugklacht zonder een intern duidelijke te achterhalen oorzaak (90% van de rugklachten)
Specifieke rugklacht.
Zenuwklacht door druk op zenuw: Zie fysioexpert, video's:Wat is een hernia van de lage rug? (geld ook voor middenrug). Aanwezigheid hernia (uitstulping) zegt niet altijd iets over de ernst van de klachten: Soms grote uitstulping (of aantal uitstulpingen) en weinig klachten, soms kleine uitstulping en veel klachten en soms geeft een uitstulping geen klachten!!
Zachte hernia: uitstulping tussenwervel o
Harde hernia: door artrose (veroudering /versmalling tussenwervelschijf).
Facetklachten: haakjes bij wervelgewrichtjes (artrose), zie website 'Fysioexpert': Wat gebeurd er met de ouder wordende wervelkolom?Mate van artrose op een röntgenfoto zegt niet altijd iets over de ernst van de klachten: Soms veel artrose en weinig klachten en soms weinig artrose en veel klachten.
Voor uitgebreide en algemene informatie over rugklachten, zie het onderwerp 'rugklacht' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Zie ook boven bij 'wat is een middenrugklacht'. Uit onderzoek komt dat er zelden een oorzaak te achterhalen is. Zie onder wat mogelijk kan meespelen bij het ontstaan.
Onbekende oorzaak: Klachten in de lage rug zonder duidelijke oorzaak. Eigenlijk komt uit onderzoek dat men in 90 % van de rugklachten niet de oorzaak weet (zie aanvullende informatie 2.37.1). Zie onder voor mogelijke oorzaken
Fysieke oorzaken
Interne oorzaken
Anatonische oorzaak: Stand van de rug (S-bocht in wervelkolom, versterkte hol-ronde rug), bekkenscheefstand, overbeweeglijkheid gewrichten (hypermobiliteit)
Slechte lichamelijke conditie (bijvoorbeeld weinig spierkracht of uithoudingsvermogen)
Externe oorzaken
Overbelasting: werk (te lang werken in eenzelfde houding, zwaar tillen), sporten
Ingezakte houding door slechte spierbalans, zware borsten, depressie, gewoonte etc.
Abrupte beweging / trauma (bijvoorbeeld door ongeluk of sport)
Sociale oorzaken
Lage sociaal economische klasse heeft meer kans op rugklachten
Werk
Psychische oorzaken
Vermoeidheid, spanningen, stress, depressie. Stress en spanningen kunnen direct of indirect (slecht slapen, meer spierspanningen) tot een rugblessure leiden en/of de klachten in stand houden.
Kans dat klacht chronisch wordt bij
Hoge pijngevoeligheid
Laag activiteiten niveau: slechte conditie
Snel denken dat pijn teken is van enstige klachten (= catastroferen). Hierdoor steeds minder gaan doen: pijn vermijden
Eerdere pijn periode en pijn periode met uitstralende pijn, meer kans op herhaling klachten
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn thv middenrug bij druk op borstkast (langs ribben naar voren) of bij ademhaling
Uitstraling (pijn, tintelingen) in borstkast of rug thv schouderblad(en)
Stijfheid in de middenrug na rust: na zitten, opstaan na slapen
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
In de richtlijn van lage rugklachten en nekklachten (ook toepasbaar bij middenrug) wordt aangegeven dat in de eerste zes weken alleen fysiotherapeutische begeleiding in de vorm van uitleg en adviezen zinvol is. Uitzonderingen: als er in de eerste drie weken geen toename is van activiteiten, bij bewegingsangst of als de huisarts of fysiotherapeut inschat dat eerdere begeleiding zinvol is.
Zie website 'De fysiotherapeut': nekklachten(geld ook voor middenrugklachten).
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 2 - 4 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij het herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Huisarts
Thuisarts: Ik heb nekpijn. Informatie geld ook voor klachten middenrug
Medicatie: pijndemper, zie onder bij adviezen. Pijnstillers (b.v. paracetamol) kunnen ervoor zorgen dat u ondanks uw blessure in beweging kunt blijven en goed kunt slapen. Het in beweging blijven is essentieel voor het herstel. Angst voor de pijn en angst om te bewegen kunnen de duur van de klachten verlengen. Ga echter met pijnstillers niet te veel bewegen, anders hebt u meer pijn als de pijnstiller is uitgewerkt
Doorverwijzen: onderzoek (röntgen) / fysiotherapeut, specialist als klachten ondanks de adviezen en oefeningen aanwezig blijven
Röntgenfoto of een MRI is in eerste instantie niet zinvol. Aspecten die uit een röntgen of MRI naar voren kunnen komen, zoals slijtage, a-symetrie in de wervelkolom e.d., zijn meestal niet de oorzaak van de klachten. Lichte afwijkingen in de anatomische structuur (bijvoorbeeld lichte variatie in de kromming van de wervelkolom of iets bekkenscheefstand door verschil in beenlengtes) zijn meestal niet de reden van rugklachten.
Specialist: orthopeed, neuroloog
Onderzoek: röntgen / MRI
Operatie
Corset / brace
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Beweeg zoveel mogelijk binnen uw mogelijkheden, wandelen is 'de beste oefening' bij rugklachten. Bewegen met iets pijn/napijn is niet erg: geeft geen beschadiging in rug!!
Opbouw van activiteiten, blijven werken of zo nodig hervatten van werkzaamheden (eventueel met tijdelijke aanpassing van werkzaamheden) bevordert het herstel.
Pijndagboek bijhouden (locatie pijn, hoeveel pijn op pijnschaal van 0-10, belastende activiteit gedaan ervoor, hoe lang hield pijn aan) als klachten lang aanhouden of regelmatig terugkomen en dit bespreken met fysiotherapeut of huisarts.
Zoek bij hoesten of niezen steun met de handen om de beweging naar voren te kunnen opvangen of duw de rug tegen een deur of muur
Draag stevige schoenen (geen schoenen met hoge hakken) of draag schoenen met demping (bijvoorbeeld hardloopschoenen) om de schok van de stappen op te vangen
Ontspanningsoefeningen. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij 'ontspanning' op deze site. Bespreek met de fysiotherapeut welke ontspanningstechniek het beste bij un past
Door het 'uithangen' (aan bijvoorbeeld een rekstok) maakt u de lage ruggewrichtjes los en haalt u druk weg van de tussenwervelschijven in de lage rug.
Een rugbrace (elastisch) kan ondersteuning bieden. Zie bol.com: middenrugbrace (bespreken met fysiotherapeut)
Sporten / bewegen
Neem met de fysiotherapeut door welke activiteit/sport u het beste kan doen
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat
Houdings- en gewrichtsgevoeloefeningen
Losmaakoefeningen bij pijn of stijfheid
Kracht- en stabiliteitsoefeningen als klachten lang aanwezig blijven
Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport of werk doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Sport: Techniek van sport die gedaan wordt. Bijvoorbeeld service bij tennis bij schouderklachten
Werk: Bijvoorbeeld tiltechniek
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen
Zie video, met oefeningen voor de nek en middenrug waarin de meeste van bovenstaande oefeningen in voorkomen.
