Spierpeesklacht

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
IMG 20200303 101337
  • Zie boven afbeelding van doorsnede spier (rood) en spierpees (geel)

In het kort

  • Pezen verbinden spieren met bot
  • Oorzaak van de peesklacht kan overbelasting zijn of kwaliteitsvermindering (o.a door ouder worden) 
  • Klachten die u heeft zijn pijn bij aanspanning en bij bewegingen 
  • Herstel van een peesklacht kan lang duren (enkele weken tot maanden) 
  • Blijf binnen de mogelijkheden actief en voorkom de belastende bewegingen
  • De fysiotherapeut kan door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning bieden tav het herstel
  • Zo nodig samen kijken welke zorg zinvol is als klachten blijven of erger worden
  • Andere benaming: Peesblessure 
  • Anatomie
    • Pezen zorgen voor de aanhechting van spieren aan de botten en ze dragen de spieractiviteit over op het bot. 
    • Op sommige plaatsen loopt de pees door een peesschede
    • Zie google afbeeldingen: spierpees. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
    • Zie video's: The Basic Science of Tendons & Tendinitis en uitleg 'Cook and Purdhams model' tav tendinopatie

  • Mogelijke klachten aan pees kunnen zijn
    • Kwaliteitsvermindering (tendinose) en daardoor zwelling peesweefsel
    • Peesscheur (ruptuur): gedeeltelijk of totaal. Meestal gevolg van kwaliteitsvermindering. Zie op deze site 'spierverrekking en peesscheur'
    • Kalkvorming (calcificaties) in pees
    • Ontsteking
      • Ontsteking pees en daardoor zwelling peesweefsel (tendinitis)
      • Ontstekingsbeeld rondom pees (peritendinitis)
      • Ontstekingsbeeld van de om de pees gelegen peesschede (tenovaginitis)
  • De behandeling van een overbelaste pees is in eerste instantie conservatief. Zie aanvullende informatie 2.14
  • Pezen kunnen door krachttraining gezonder, minder pijnlijk, sterker en slanker (minder gezwollen) worden
  • Uit onderzoek komt dat excentrische oefeningen van belang zijn bij peesaandoeningen (zie aanvullende informatie 2.3)
  • Achterhalen oorzaak is bij peesklachten van belang. 
  • Duur herstel hangt af van de oorzaak van de klacht
    • Bij hogere leeftijd kwaliteitsvermindering peesweefsel en daardoor vaak niet volledig herstel mogelijk: blijft kwetsbaar voor overbelasting
    • De belasting waar sprake van is voor en na de blessure: bij zwaar werk of belastende sport
  • Pees, slijmbeurs, kapsel en gewricht liggen vaak dicht tegen elkaar waardoor meerdere structuren aangedaan kunnen zijn 

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

  • Kwaliteitsvermindering pees, wat kan komen door
    • Leeftijd
    • Overbelasting: werk / sport / overgewicht
    • Onderbelasting: periode gips
    • Medicijnen: bijvoorbeeld corticosteroïden
    • Onderliggende aandoening: reuma, osteoporose, diabetes
    • Dorgemaakt trauma: verzwikking of botbreuk
    • Verkalking rond pees
    • Inklemming
  • Afwijkend bewegingspatroon
  • Slechte spierbalans
    • Verkorte spieren
    • Slappe spieren
  • Gewrichten
    • Verminderde beweeglijkheid gewrichten 
    • Meer beweeglijkheid gewrichten: instabiliteit, hypermobiliteit  

Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

  • Meer pijn bij 
    • Aanspannen aangedane spier
    • Op rek brengen van de aangedane spier: trek op aangedane pees
    • Druk op pees
  • Krakend geluid: verdikte pees die door peesschede schuift
  • Pijn is niet altijd aanwezig: Pijn en ernst van de klachten gaan niet altijd samen

Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

  • Fysiotherapeut
    • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke adviezen, oefeningen en informatie zinvol zijn, zie verder. 
    • Mogelijke behandelvormen zijn. Zie ook aanvullende informatie 1.1.1 en 2.1
      1. Paraffine / Cryotherapie. Zie ook onder bij adviezen
      2. Rekken. Zie onder bij oefeningen
      3. Stroom - Phono- of iontoforese
      4. Brace. Zie onder bij adviezen
      5. Laser
      6. Ultra geluid
      7. Shockwave cq drukgolftherapie. Zie ook aanvullende informatie 2.12.1
      8. (Kinesio) Tape. Zie onder bij adviezen en zie aanvullende informatie 2.10.2
      9. Fricties. Zie onder bij adviezen
      10. Excentrische oefeningen: Positieve resultaten bij achillespeesklachten, patellapeesklachten en extensor carpi radialis brevis (tenniselleboog) peesklachten. Voor andere peesklachten is het advies om excentrische oefeningen te doen, ondanks het feit dat daar geen onderzoeksresultaten voor zijn. Zie onder bij oefeningen. Zie ook aanvullende informatie 1.1.2
  • Huisarts
    • Medicatie: Paracetamol of NSAID (pijndemper en ontstekingsremmer) gedurende maximaal 10 dagen, voornamelijk om pijn te bestrijden. Zie ook aanvullende informatie 2.1.1
    • Injectie. Zie ook aanvullende informatie 2.1.2
    • Doorverwijzen: onderzoek (echo, röntgen), fysiotherapeut, orthopeed als klachten ondanksadviezen en oefeningen aanwezig blijven
  • Specialist, orthopeed als klachten aanhouden, verergeren
    • Onderzoek: röntgen / MRI / echo (artrose/kalkafzetting oorzaak peesklacht?). Startpunt radiologie: schouder / elleboog /  hand / heup / knie / enkel 
    • Injectie: Zie boven bij huisarts
    • Operatie. Operatie, als andere interventies geen resultaat opleveren na 12 maanden en de pijn sterk aanwezig blijft. Een operatie kan uw klachten verminderen, maar dat is niet in alle gevallen zo (aangegeven succespercentage van een operatie bij bv een tenniselleboog ligt tussen de 60 en de 70% vlg de othopedie (!)). Mogelijkheden bij uw peesklacht bespreken met de orthopeed.
    • Zie website's

Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

  • Bij operatie: volg protocol specialist
  • In beweging blijven is erg belangrijk
    • Voorkom overbelastingssituaties  
    • Belasting aanpassen aan mogelijkheden
    • Lichaamshoudingen die klacht oproepen vermijden.
    • Explosieve bewegingen vermijden
  • Ontspannen / pijn dempen
    • Zelfmassage / fricties betreffende spierpees. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage. Zie ook aanvullende informatie 2.1.11
    • Warmtepakking op spieren. Zie ook aanvullende informatie 2.1.3
    • Losmaakoefeningen, zie onder bij oefeningen
    • Tapen. Zie aanvullende informatie 2.1.10 en 2.12.2
    • Brace. Zie aanvullende informatie 2.1.6
    • Koude pakking (zakdoek tussen huid en pakking, 10 minuten per keer, 20 minuten tussen elke koude behandeling) op aangedane pees. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage. Zie ook aanvullende informatie 2.1.3

9200000074651087

  • Adviezen tav sporten
    • Niet met medicatie / pijndempers sporten of belastend werk doen
    • Als de eigen sport niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven
    • Onderzoeken sportmateriaal, sportomstandigheden, trainingsbelasting (frequentie, duur en intensiteit aanpassen, stoppen is vaak niet nodig) en techniek.
    • Een goede warming-up en cooling-down (rustig starten met de sport die u gaat doen en rustig eindigen). Doe eventueel rekoefeningen
  • Stadia van tendopathie
    • Stadium 1: Lichte pijn na inspanning die gewoonlijk na enkele uren weer verdwijnt.
    • Stadium 2: Matige pijn aan het begin van de inspanning en daarna. Klachten blijven ook langer aanwezig.
    • Stadium 3: Pijn aan het begin van de inspanning die wel minder wordt tijdens de inspanning, maar niet helemaal verdwijnt. Na het sporten kan de pijn dagen aanhouden.
    • Stadium 4: Pijn die tijdens de inspanning optreedt en zo ernstig is dat de sport- of werkprestatie eronder te lijden heeft.
    • Stadium 5: Blijvend aanwezige pijn, ook in rust.
    • Stadium 6: Ruptuur; dit stadium is arbitrair doordat vaak een peesruptuur optreedt zonder eraan voorafgaande klachten.
  • Sporten weer hervatten
    • Als er geen pijnklachten meer zijn
    • Als er geen bewegingsbeperkingen meer zijn
    • Als er niet meer sprake is van startpijnen
    • Als er niet meer sprake is van ochtendstijfheid rond de aangedane pees

Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

SAM 3838

  • Oefeningen die van belang zijn bij deze klacht
    • Houdingsgevoel en gewrichtsgevoel oefeningen zijn van belang om een stand het gewricht te handhaven die het minste overbelasting geeft voor de aangedane pees
    • Losmaakoefeningen
      • Soort losmaakoefeningen
        • Beweging aangedane spier uitvoeren
          • Variatie: bewegingsuitslag vergroten
          • Variatie: versnellen beweging
        • Aan- en ontspannen van aangedane spier zonder dar er beweging plaatsvind (= isometrisch trainen spier)
        • Activiteit doen waarbij spier rustig gebruikt wordt
      •  Doel
        • Ontspanning van de aangedane pees (en spier van die pees) 
        • 'Slanker maken' pees
        • Pijn dempen
    • Rekoefeningen: Duur rek bespreken met de fysiotherapeut (meestal tussen de 10-20 seconden)
    • Krachtoefeningen
      • Open keten oefeningen laten overgaan in gesloten keten oefeningen en functionele oefeningen
      • Isometrisch (aan- en ontspannen spier zonder dat er een beweging plaatsvind). Zie ook aanvullende informatie 2.11
      • Concentrisch (buigen en strekken)
      • Excentrisch (aanspannen spier en onder weerstand verlengen). Excentrische oefeningen lijken een goede invloed te hebben op de kwaliteit van gedegenereerd peesweefsel omdat excentrische contracties meer kracht kunnen genereren dan concentrische contracties. De training is dus zwaarder, terwijl de oefeningen goed beheerst uitgevoerd kunnen worden. Veel wetenschappelijk bewijs bij excentrische training van de achillespees, kniepees, schouder rotatorcuff, polsstrekkers (roeierspols) en tibialis posterior (zie aanvullende informatie 1.1 en 2.1.12 en 2.3.2....)
    • Stabilisatieoefeningen zijn van belang om de bewegingen goed te laten verlopen en overbelasting door instabiliteit te voorkomen
    • Functionele oefeningen zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
    •  Sportspecifiekeoefeningen
      • Voor peesklacht algemeen
        • Oefenprogramma van fysiothetapeut eventueel ondersteunen met enkele keren in de week trainen in een fitnesscentrum
        • Sport doornemen die gedaan wordt 'droog oefenen' omdat dit aansluit bij het normale gebruik spieren en gewrichten
        • Doornemen juiste techniek sport. Juiste techniek. De techniek moet erop gericht zijn de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
      • Zie onder mogelijke opbouw naar sport, ga naar volgende stap bij pijnvrij kunnen uitvoeren
        • Voor peesklacht been
          • Fietsen
          • Dribbelen op plek: bijvoorbeeld 10 maal 20 seconden
          • Korte stukken rennen met kleine passen: bijvoorbeeld 10 maal 40 meter
          • Versnellen voorwaarts/achterwaarts: bijvoorbeeld 10 maal 10 meter
          • Hardlopen op snelheid: bijvoorbeeld 6 maal 20 meter en daarna 4 maal 40 meter en daarna 2 maal 60 meter
          • Deelnemen aan eigen training bij afwezigheid pijn
  • Voor oefeningen, kijk bij klachtenbeeld waar sprake van is
  • Voor een mogelijk trainingsprogramma, zie 'bewegen, sporten en trainen' op deze site en kijk bij 'mogelijk oefenschema bij spier- en peesklachten'

SAM 3804

De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn

  1. Websites
    1. Optimaal sporten:
    2. Vlaamse vereniging voor sporgeneeskunde en sportwetenschappen: Gezond sporten
    3. Gezondheidsnet: 11 vragen over peesontsteking
    4. Medicinfo: spierblessure / functie van de pezen / peesscheur Peescontractuur / peesontsteking / operatieve behandeling van een peesletsel
    5. Alles over sport: Peesontsteking
    6. Runningphysio: Tendinopathie
    7. Fysioforum: zoekresultaten bij 'tendinopathie' en 'pees'
    8. Zie ook op deze site: hulpmiddelen, kijk bij gewrichtsondersteuning en sporten en loophulpmiddelen / trainen, kijk bij training bij trainingsschema bij peesklachten / type 'peesklachten' in bij zoeken
  2. Onderbouwing
    1. Onderzoek en behandeling van peesaandoeningen, 2a Addendum wat is de meest efficiënte methode van krachttraining? Koos van Nugteren en Dos Winkel, 2006). Wetenschappelijk bewezen ten aanzien van behandelingen bij peesklachten:
      1. Medicatie (NSAID): voor maximaal 10 dagen om pijn te bestrijden
      2. Injectie: Op korte termijn zinvol, op lange termijn meer recidieven. Bij achillepeestendinopathie geen injectie geven ivm risico op peesruptuur.
      3. Paraffine / Cryotherapie: nee
      4. Rekken: neen (uitzondering is achillespees)
      5. Stroom - Phono- of iontoforese: neen
      6. Brace (Achillespees en Patellapees) : nee
      7. Laser: dubieus
      8. Ultra geluid: dubieus
      9. Shockwave cq drukgolftherapie: dubieus
      10. (Kinesio) Tape: nee
      11. Fricties: enig bewijs
      12. Excentrische oefeningen: Uit onderzoek komen positieve resultaten t.a.v excentrische oefeningen bij achillespeesklachten, patellapeesklachten en extensor carpi radialis brevis (tenniselleboog) peesklachten. Voor andere peesklachten is het advies om excentrische oefeningen te doen, ondanks het feit dat daar geen onderzoeksresultaten voor zijn. Wanneer een pees wordt blootgesteld aan training, zullen cellen van het collageen groeifactoren aanmaken, waardoor er een grotere mechanische sterkte van de pees ontstaat.
    2. Boek: Onderzoek en behandeling van het bewegingsapparaat bij ouderen H5a (Tendinose: de histologie en de behandeling), Koos van Nugteren
      • Bij pijnlijk gedegenereerd peesweefsel is sprake van
        • Geen ontsteking: Geen ontstekingscellen in het pijnlijke peesweefsel en er is ook niet sprake van inflammatie. Het is daarom beter om te spreken van een tendinose dan van een tendinitis.
        • Verhoogde mate van ingroei van bloedvaten en van ingroei zenuwuiteinden (daardoor pijnsensatie)
        • Verhoogde concentratie van de neurotransmitter glutamaat
        • Meer fibroblasten (zich delende tenocyten)dan in gezond peesweefsel
        • Toename van de hoeveelheid grondsubstantie (matrix) tussen de vezels en de cellen: de pees wordt hierdoor dikker.
        • Afname van de hoeveelheid collageen I-vezels die normaliter in gezond weefsel voorkomt
        • Toename van de hoeveelheid collageen III, een type weefsel dat gewoonlijk in eerste instantie geproduceerd wordt door de fibroblasten in antwoord op weefselbeschadiging. Deze ‘reparatievezels’ zijn zwakker dan collageen 1
        • De opbouw van de collagene vezelstructuur is in negatieve zin veranderd.
        • Partiële rupturen: rupturen en tendinose blijken vaak samen te gaan.
        • Kalkhaardjes binnen de pees.
    3. Huisarts en wetenschap / NtvG:
      1. 1 t/m 10 van 26 zoekresultaten voor 'tendinopathie'
    4. eOrthopod: tendonitis    
    5. Artikel: Tendinose, een nieuw pathologisch model en de behandelingsmodaliteiten, Dr. S. Moustie (2010). Informatie van dit artikel is verwerkt in deze pagina
    6. Google scholartendinose
    7. Tendon - function related structure, simple healing process and mysterious ageing (2018)
    8. Treating Tendinopathy Perspective on Anti-inflammatory Intervention and Therapeutic Exercise (2014)
    9. CME online. Collageen bindweefsel: recente inzichten, P.W. van der Meer
    10. Niek Vink: Peesklachten
      1. Tendinopathie
      2. Regeneratie
      3. Oefentherapie
      4. Opbouw belasting
      5. Tapetechniek: patellapees, achillespees, tenniselleboog, fascia plantaris
      6. Shockwave: video1 en video 2
    11. Ebonie Rio - Isometric exercise in tendinopathy
    12. Jill Cook 
      1. Current concepts in tendinopathy rehabilitation
      2. Achilles vs patellar tendinopathy: rehabilitation challenges?!
      3. Tendinitis, Tendinosis, Tendinopathy? Exercise is the best medicine for tendon pain.

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is