Banden: Instabiliteit knie

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
SAM 5533
  • Zie boven afbeelding voorzijde linker knie, in groen de kniebanden die betrokken kunnen zijn bij een instabiliteit van de knie

In het kort

  • Bij een instabiel kniegewricht zijn de banden te ruim  en/of de spieren verzwakt
  • Oorzaak kan zijn door trauma of genetisch (hypermobiel)
  • Er is sprake van regelmatige verzwikkingen en daardoor pijn, zwelling en instabiel gevoel
  • Oefeningen kunnen helpen meer stevigheid te geven aan de enkel
  • Ook een brace of tape kan ondersteuning geven
  • De fysiotherapeut kan begeleiding geven door uitleg, adviezen en oefeningen
    Wat is ‘knie instabiliteit’
    • Anatomie
      • In het kniegewricht komen twee botten (bovenbeen en onderbeen) bij elkaar. Tussen deze 2 botten zitten twee halve ringen van kraakbeen: de menisci. Om de uiteinden van de botten ligt het gewrichtskraakbeen en rond het gewricht zit gewrichtskapsel met daarbinnen gewrichtsvocht. Langs het kniegewricht lopen bandjes en pezen van spieren. Tussen de bandjes liggen slijmbeurzen. Binnen in het gewricht lopen de kruisbanden.
      • Zie video website 'schooltv': het been / kniegewricht
      • Zie google afbeeldingen: kniegewrichtNeem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn. 
      • Zie website 'zorg voor beweging': animatie filmpje met uitleg over het kniegewricht.
    • Bij instabiliteit is er sprake van overbeweeglijkheid in het kniegewricht. Er kan sprake zijn van 2 typen van instabiliteit

      1. Actieve instabiliteit: Actieve structuren zijn bijvoorbeeld spieren. Je kunt ze aanspannen en ontspannen, hier heb je zelf invloed op.

      2. Passieve instabiliteit: Passieve structuren zijn bijvoorbeeld banden. Je kunt ze niet aanspannen. 

        • Wanneer een kniegewricht instabiel is betekent dit dat de kniebanden te lax (ruim) geworden zijn om het gewricht een normale stabiliteit te geven tijdens bepaalde bewegingen en/of dat de spieren rond de knie niet genoeg stabiliteit geven  
    • Instabiliteit, met (het gevoel van) zwikken als gevolg, leidt op korte of langere termijn vaak tot schade van meniscus of kraakbeen. Een beperking in de mate van belasting voorkomt recidief zwikken en daarmee veel problemen op korte of lange termijn.
    • Het kniegewricht is door zijn bouw een blessuregevoelig gewricht.
    • Voor algemene en uitgebreide informatie over instabiliteit, zie het onderwerp 'instabiliteit' op deze site

    Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

    • Trauma
    • Anatomische variatie: X benen, over beweeglijkheid (slappe banden)

    Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

    • Zwelling rond de knieschijf
    • Pijn (meestal voorzijde knie)
    • Gevoel van instabiliteit, ‘er doorheen kunnen zakken’

    Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

    • Fysiotherapeut
      • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
        • Eerste behandeling: Diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
        • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
        • Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
        • Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
        • Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
    • Huisarts
      • Medicatie: pijndemping
      • Doorverwijzen: fysiotherapeut / specialist als klachten aanwezig blijven of regelmatig terugkomen ondanks de adviezen en oefeningen
    • Specialist, orthopeed
      • Onderzoek: rontgen, MRI, CTscan na verzwikking. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
      • Immobiliseren: brace 
      • Operatie als verzwikkingen veel voorkomen, als adviezen en oefeningen geen afdoende resultaat geven, bij sporters, bij slotklachten
    • Podotherapeut voor correctie stand voet (naar binnen zakken van de voet) door middel van zooltjes.

    Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

    • Algemeen
      • RICE na verzwikking. Zie ook op website 'de fysioclub': Rice
        • Rust: ontzie de knie en probeer er zo weinig mogelijk op te staan.
        • Ice (ijs): koel de knie minstens 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack, een washandje met ijsklontjes of stromend, koud water. Leg altijd een theedoek of dunne handdoek tussen uw huid en het ijs om verbranding te voorkomen. Zie bol.com: hot/coldpack
        • Compression (drukverband, elastische zwachtel, steunkous): na het koelen geeft een drukverband de knie stevigheid en tegendruk tegen de zwelling. Zie bol.com: drukverband
        • Elevation (verhoging): hou de knie / het been zo veel mogelijk omhoog (vooral de eerste 48 uur) en laat hem zo weinig mogelijk naar beneden hangen. Dan blijft de vochtophoping in de knie beperkt.
      • Beweeg de knie binnen de pijngrens. 
      • Brace en/of inlegzooltje kan klachten verminderen (niet zeker!): eventueel uitproberen. Zie aanvullende informatie. Zie bol.com: brace knie.// brace knie extra // brace knie extra
      • Loop op geleide van de pijn (kleine stapjes met een 'normale afwikkeling').
      • Gebruik bij veel pijn krukken en/of brace: zie onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site, kijk bij 'lopen' en 'ondersteuning'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel en welke gewrichtsondersteuning nodig is. Zie filmpje en onderstaande afbeelding van website 'samenbeterthuis.nl. Zie bol.com: elleboogkrukken //  rollator  // looprekje
        • Hqdefault
      • Ontspannen / pijn dempen
      • Werken, autorijden etc. laten afhangen van de ernst van de blessure 
      • Loop op effen terrein
      • Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is. Opties zijn

    Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

    SAM 3759

    • Punten die van belang zijn bij een instabiliteit van de knie
      • Volg altijd instructies van de eigen specialist en fysiotherapeut
      • Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
      • Kracht- en stabiliteitsoefeningen ivm aanwezige instabiliteit. Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om enkel // elastische banden
      • Optie is om voortgang te evalueren dmv zgn 'stoplichten'. Naar volgende fase in revalidatie bij voldoen aan specifieke criteria (bepaald de fysiotherapeut!): vocht in knie, beweeglijkheid knie, pijn, controle quadriceps, looppatroon. Zie oefeningen website 'tigra': Knieoefeningen bij instabiliteit fase 1,2 en 3

    SAM 2242 1

    De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn

    • NtvG: Elastische brace voor knie helpt (2018). Patiënten met gonartrose en klachten van instabiliteit van de knie hebben bij het dragen van een elastische brace objectief minder instabiliteit van de knie, zo concluderen Tomasz Cudejko en collega’s van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (Rheumatology. 2018; online 20 juni )

    Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is