Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding accessorius zenuw
In het kort
Andere benaming: Plexus brachialis neuritis of amyotrofische schouder neuralgie
De plexus brachialis is het vlechtwerk van zenuwen in de hals ter hoogte van het sleutelbeen. Deze zenuwen verzorgen de aansturing van de spieren en het gevoel in de schouders, armen en handen
Er is sprake van ontstekingsverschijnselen in de plexus brachialis
U heeft klachten als hevige pijn (schouder en arm), uitval gevoel en spierzwakte
Oorzaak kan zijn verandering immuunsysteem door stress, infectie of operatie
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: Parsonage en turner of plexus brachialis neuritis of amyotrofische schouder neuralgie
Anatomie
Zie google afbeeldingen:plexus brachialis.Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen en video's voor u relevant zijn.
Neuralgisch staat voor zenuwpijn en amyotrofie staat voor spierfunctieverlies.
Bij neuralgische amyotrofie is er sprake van ontstekingsverschijnselen in de plexus brachialis. De plexus brachialis is het vlechtwerk van zenuwen in de hals ter hoogte van het sleutelbeen. Deze zenuwen verzorgen de aansturing van de spieren en het gevoel in de schouders, armen en handen
Bij 5% van mensen met deze aandoening zijn ook andere zenuwen dan de plexus brachialis in het lichaam (been, stembanden, middenrif) aangedaan
Herstel is bij 80% na 2 jaar en 90% na 3 jaar. Een groot deel van de patiënten houd restbeperkingen.
Bij één op de vier mensen komen klachten terug (er kan jaren tussen zitten). Wanneer de aandoening in de familie voorkomt, is de kans op terugkeer groter.
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Erfelijke component
Verandering immuunsysteem door vaccinatie, infectie, ontsteking, stress, trauma, operatie, radiotherapie
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn (kan zeer hevig zijn!) in schouder, schouderblad en/of arm in de acute fase (kan paar uur tot een paar weken duren)
Uitval van gevoel en / of spierzwakte in arm (kan een paar maanden tot jaren duren)
Spierpijn
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 8 - 12 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en als er nog tijd is aantal adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 4 - 8 (of meer) behandelingen plannen met periode tussen behandelingen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken adviezen en oefeningen en de 'bewegingsangst'
Begeleiden: afspraken om proces te volgen en te begeleiden
Doorverwijzen: fysiotherapeut
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Goede pijnstilling in de acute fase
Ondanks de pijn, minimaal twee maal per dag de beweeglijkheid in de gewrichten en de lengte van de spieren onderhouden
Niet overbelasten: goed kijken hoe je bewegingen zonder overbelasting kan uitvoeren
Letten op lichaamshouding en ontspanning
Als sprake is van benauwdheid bij bukken of plat liggen een longarts raadplegen
Gebruik van aanpassingen en hulpmiddelen. Dit kan variëren van een eenvoudige armondersteuning tot een uitgebreide aanpassing van de werkplek. Zie het onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site
Maak zo nodig gebruik van een ondersteuning voor de schouder: bespreken met de fysiotherapeut. Zie bol.com: schouderbrace en mitella
Geleidelijk opbouwen belasting (aantal / duur / intensiteit activiteiten) op geleide van pijn en vermoeidheid
Voorkom overbelasting in schouder (inklemmingsklachten): heffen arm niet boven 90 graden
Leren met beperkingen om te gaan en zelf verantwoordelijkheid te dragen voor de eigen gezondheid.
Ontspannen / pijndempen
Ontspannen slaaphouding voor schouder: zijlig op niet aangedane schouder en aangedane arm op kussen. Zie video op website 'rehab my patient'
Warmtepakking op nek- en schouderspieren (met fysiotherapeut doornemen waar en wanneer). Zie bol.com: hot/coldpack
Zelfmassage nek- en schouderspieren om spieren rond nek en schouder los te houden. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage/ schouder %2B bovenarm
Neem dit door met de eigen fysiotherapeut zodat die kan aangeven welke technieken voor u zinvol zijn, met welke intensiteit u het kan doen en waar u op moet letten.
Koude pakking op geïrriteerde zenuw (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling) om pijn te verminderen. Zie video op website 'rehab my patient':koude pakking. Zie bol.com: hot/coldpack
Bewegen/ sporten
Neem met de fysiotherapeut door welke activiteit/sport u het beste weer kan doen.
Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten is belangrijkste oefening (= functioneel oefenen/ trainen). Accent leggen op trekken (b.v deur openen, tas dragen), duwen (b.v hand in zitting bank duwen) en steunen (handen gebruiken bij opstaan stoel). Met fysiotherapeut dit doornemen en werksituaties doornemen: goede uitvoering).
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Volg altijd het protocol van de eigen specialist / fysiotherapeut
Houdingsgevoeloefeningen om een optimaal bewegingssamenspel tussen bovenarm (kop schoudergewricht) en schouderblad (kom schoudergewricht) te realiseren.
Losmaakoefeningen: Ontspannen spieren rond de schouder en het schoudergewricht.
In eerste instantie kleine bewegingen en daarna bewegingsuitslag langzaam opbouwen op geleide van de pijn
Aan- en ontspannen spieren: 3-5 herhalingen en druk ongeveer 3 seconden aanhouden
Rekoefeningen: Rek tussen de 5 en 15 seconden aanhouden. Duur rek bij u bespreken met fysiotherapeut
Spierversterkende oefeningen en stabilisatie oefeningen van de spieren rond de schouder (zgn rotatorcuff) en schouderbladspieren
Beginnen onder de 90 graden en daarna boven de 90 graden als het pijnvrij kan
Houdingsgevoeloefeningen / onderstaande oefeningen uitvoeren in zit of stand
Schouderblad stabiliseren (schouderbladen aantrekken: naar elkaar toe en naar beneden) en arm verschillende richtingen op bewegen onder schouderhoogte.
Losmaakoefeningen / onderstaande oefeningen uitvoeren in lig of zit of stand / bij elke oefening eerst stabiliseren schouderblad
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen
Effect fysio- en ergotherapie op neuralgische amyotrofie (2013). In dit onderzoek is gekeken naar het effect van een combinatie van fysiotherapie en ergotherapie op de kwaliteit van leven van patiënten met neuralgische amyotrofie. Acht patiënten kregen 8 uur fysiotherapie en 8 uur ergotherapie, verspreid over een periode van 16 weken. Voor en na deze periode werd een aantal tests gedaan om de kwaliteit van leven te bepalen.
Uit deze tests bleek dat patiënten vooruit waren gegaan. De combinatie van twee therapieën zou dus een goede behandeling kunnen zijn voor mensen met neuralgische amyotrofie
Neuralgische amyotrofie in de eerste lijn (2016). Conclusie: De incidentie van neuralgische amyotrofie in de Nederlandse huisartsenpraktijk blijkt veel hoger dan tot nu toe gedacht werd, namelijk 17.000 per jaar. Wij denken dat een grotere bekendheid van deze aandoening in de eerste lijn, gecombineerd met een kort maar gericht lichamelijk onderzoek, zal helpen om patiënten met NA snel en correct te identificeren. Een snelle diagnose opent de weg voor acute behandeling met glucocorticoïden (zie uitlegkader) en helpt mogelijk ook de complicaties te voorkomen die optreden bij een de meerderheid van de NA-patiënten in de chronische fase
Een afstaand schouderblad (2002). Een afstaand schouderblad kan vele oorzaken hebben. Voor de patiënt is het belangrijk dat de juiste diagnose wordt gesteld, zodat onnodige behandelingen voorkomen kunnen worden en een correcte prognose bepaald kan worden. Doorgaans is de prognose voor herstel van een neuropraxie en van een idiopathische laesie van de N. thoracicus longus goed in een periode van twee jaar. De prognose van een geïsoleerde laesie van de N. accessorius is veel minder gunstig. Voor het stellen van de diagnose is een goed EMG van wezenlijk belang.
Amyotrofische neuritis; de patiënt 'vleugellam'(1994). Met deze ziektegeschiedenissen hebben wij u het klinische beeld van amyotrofische neuritis willen schetsen. Het herkennen van dit ziektebeeld is belangrijk teneinde overbodig onderzoek te voorkomen en de patiënt gerust te kunnen stellen waar het de prognose voor het herstel van de verlamming betreft. Tevens willen wij benadrukken dat het ziektebeeld sterk kan lijken op cervicale hernia nuclei pulposi of Lyme-ziekte en dat bij twijfel gericht aanvullend onderzoek dient plaats te vinden.
Boek: Onderzoek en behandeling van de schouder H9 (Idiopathische neuralgische amyotrofie) en 9a (neuralgische amyotrofie algemeen), K. van Nugteren, D. Winkel
