Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie onder afbeelding linker hand: links handrug en rechts handpalm met bindweefselstrengen waar Dupuytren zich openbaart.
In het kort
Andere benaming: Ziekte van Dupuytren
Er is sprake van vergroeiing van het bindweefsel in de handpalm: zie boven afbeelding
Klachten zijn pijn en stijfheid en u kunt 1 of meer vingers moeilijk strekken
Deze buigstand van de vingers kunt u niet tegengaan: oefeningen en spalk helpen niet (hoogstens tijdelijk effect)
Zo nodig (bij veel klachten) een ingreep door de specialist om de vinger(s) uit de buigstand te halen:
Collagenase injecties of naaldfasciotomie of operatie.
Bij 6 op de 10 mensen is na de ingreep sprake van terugkerende klachten
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen na een operatie ondersteuning aan herstel
Andere benaming: contractuur van Dupuytren of morbus Dupuytren of Dupuytren of m.Dupuytren of keltische klauw of vikingsziekte of koetsiershand
Anatomie
Bindweefsel is overal in het lichaam aanwezig en zorgt er o.a voor dat bijvoorbeeld botten, bloedvaten en pezen op de juiste plaats worden gehouden. In de hand zit bindweefsel als een laag tussen de huid van de handpalm en de onderliggende bloedvaten en pezen.
Zie ‘google afbeeldingen’: anatomie handpalm / Dupuytren. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Bij Dupuytren ontstaan bindweefselknobbels en bindweefselstrengen (vergroeiing van bindweefsel) in het bindweefsel tussen huid en pezen (strengen zijn geen pezen!)
Ziekteproces (ziekte van het bindweefsel) kan langzaam (in enkele jaren) of snel (in enkele maanden) verlopen
Er is sprake van 3 stadia
In het begin zijn de bindweefselwoekeringen te voelen als knobbels
Na verloop van tijd worden het harde strengen. De strengen kunnen in principe voorkomen in de gehele handpalm en in alle vingers, maar meestal zijn de ringvinger en de pink aangedaan.
Door de strengen schrompelt het bindweefselvlies. De vingers kunnen daardoor in een buigstand gaan staan.
Vaak klachten in beide handen tegelijk
Meestal rond 40 jaar eerste symptomen
Ondanks behandeling (zie verder) blijft de ziekte aanwezig, waardoor de strengen weer kunnen ontstaan. Vaak is een specialistische ingreep noodzakelijk om de handfunctie in stand te houden.
Deze ziekte komt ook voor bij de voeten en heet dan ziekte van Ledderhosen (zie ‘ziekte van ledderhose’op deze site)
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Onbekend
Erfelijke component
Komt meer voor bij
Rokers en alcoholisten
Mannen
Noordwest Europese volkeren
Kan in combinatie voorkomen met
Epilepsie, diabetes, Knuckle pads (knobbeltjes op vingergewrichtjes handrug) , Ledderhose (zelfde als Dupuytren en dan onder voeten), ziekte van De la Peyronie (verhardingen op penis)
Er is geen bewijs dat de kans op Dupuytren vergroot wordt door handletsel of specifieke beroepsmatige handelingen (bijvoorbeeld koetsier).
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Knobbeltje(s)/ strengen in bindweefsel van handpalm en vingers
Handpalm gaat hol staan en de aangedane vinger(s) krom: klauwhand
Een of meer vingers niet meer strekken.
Pijn en stijfheid in hand
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 2-4 behandelingen voldoende.
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen %2B oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Vierde behandeling enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Afwachtend beleid
Zware / intensieve activiteiten voor de hand vermijden
Strekking vingers verbeteren door nachtspalk (tijdelijk effect)
Doe vaak en kort losmaak- en rekoefeningen als de hand pijnlijk is of strak aanvoelt: rustig doen en niet te ver omdat er anders irritatie / over prikkeling ontstaat, waardoor het averechts werkt! (tijdelijk effect)
Ontspannen / pijndempen
Losmaakoefeningen (vaak en kort doen) bij pijn of stijfheid in de hand
Massage onderarm, pols en handpalm. Zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'massage/ handregio'
Koude pakking op het gewricht (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling) bij pijn. Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'.
Bewegen, sporten en werken
Niet met medicatie / pijndempers sporten of belastend werk doen
Als de eigen sport / werk niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven
Onderzoeken sportmateriaal, sportomstandigheden, trainingsbelasting (frequentie, duur en intensiteit aanpassen) en techniek.
Operatie of naaldfasciotomie of collagenase injecties
Peesglijden vingers, maximale beweging: Elleboog op tafel, hand en vingers gestrekt, vingers buigen (vuist maken) en pols buigen, daarna pols strekken en vingers maximaal strekken.
Boek: Onderzoek en behandeling van middenhand en vingers H8 (Een 48-jarige man met een ‘kromme’ ringvinger van zijn rechterhand) en 8a (Addendum: de dupuytrencontractuur), Koos van Nugteren
Huisarts en wetenschap: Behandeling van contracturen van Dupuytren (2015). Conclusie: De kortetermijnresultaten van PNF-behandeling bij con-tracturen door M. Dupuytren door een specifiek getrainde huisarts lijken overeen te komen met de eerder gerapporteerde resultaten van Nederlandse plastisch chirurgen wat betreft vermindering van contracturen, verbetering van de handfunctionaliteit en de aard en het aantal van de complicaties. De resultaten waren het best bij behandeling van de MCP- en PIP-gewrichten. De behandeling in de huisartsenpraktijk lijkt dus effectief te zijn, zonder veel complicaties te veroorzaken. Er is vooralsnog geen reden voor deze huisarts om te stoppen met het aanbieden van de PNF-behandeling in zijn praktijk. Deze behandeltechniek kan ook door andere huisartsen worden uitgevoerd. Het vergt echter een uitvoerige scholing om je hierin te bekwamen.
