Banden: Instabiliteit knieschijf

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
SAM 5551
  • Zie onder afbeelding binnenzijde knie, in bruin knieschijf.

In het kort

  • Bij een instabiele knieschijf zijn de banden te ruim  en/of de spieren verzwakt
  • Oorzaak kan zijn door trauma of genetisch (hypermobiel)
  • Er is sprake van regelmatige verzwikkingen en daardoor pijn, zwelling en instabiel gevoel
  • Oefeningen kunnen helpen meer stevigheid te geven rond de knieschijf
  • Ook een brace of tape kan ondersteuning geven
  • De fysiotherapeut kan begeleiding geven door uitleg, adviezen en oefeningen
    • Anatomie
      • De knieschijf is een driehoekig bot, dat in de de pees van de quadriceps (spier aan de voorzijde van het bovenbeen) ligt. De achterzijde van de knieschijf is puntig van vorm, waarmee hij past in de groeve die het bovenbeen vormt. In de groeve beweegt de knieschijf op en neer bij kniebewegingen.
      • Zie video website 'schooltv': het been / kniegewricht
      • Zie google afbeeldingen: knieschijf. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn. 
      • Zie aanvullende informatie 2.4
      • Zie website 'zorg voor beweging': animatie filmpje met uitleg over het kniegewricht.
    • Bij knieschijf instabiliteit is er sprake van een te grote beweeglijkheid van de knieschijf in de groeve
    • Komt het meeste voor in leeftijd tussen 10jaar en 17jaar
    • Meestal is er sprake van instabiliteit naar buiten toe
    • Vaak bij explosieve bewegingen/ activiteiten klachten
    • Na verzwikking knieschijf veel kans op herhaling
    • Door verzwikking kans op
      • Afscheuren pees onder knieschijf
      • Kraakbeenbeschadiging achter knieschijf en op lange termijn artrose
    • Voor algemene en uitgebreide informatie over instabiliteit, zie het onderwerp 'instabiliteit' op deze site

    Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u van belang is

    • Trauma
      • Draai van de knie naar binnen en de voet naar buiten
      • Stoot van opzij
    • Anatomische variatie: X benen, over beweeglijkheid (slappe banden), over strekking knieën, hoogstand knieschijf, naar buiten staan knobbel onder knieschijf (tuberositas tibea)

    Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

    • Zwelling rond de knieschijf
    • Pijn (meestal voorzijde knie)
    • Gevoel van instabiliteit, ‘er doorheen kunnen zakken’

    Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

    • Fysiotherapeut
      • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
        • Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
        • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
        • Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
        • Vierde behandeling: Enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
        • Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. E.e.a is afhankelijk van uitgebreidheid van de klacht, het herstel, het oppakken van adviezen /oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
    • Huisarts
      • Medicatie: pijndemping
      • Doorverwijzen: fysiotherapeut / specialist als klachten aanwezig blijven of regelmatig terugkomen ondanks de adviezen en oefeningen
    • Specialist, orthopeed
      • Onderzoek: rontgen, MRI, CTscan. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
      • Immobiliseren: brace, tape
      • Operatie als verzwikkingen veel voorkomen, als adviezen en oefeningen geen afdoende resultaat geven, bij sporters, bij slotklachten
    • Podotherapeut voor correctie stand voet (naar binnen zakken van de voet) door middel van zooltjes.

    Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

    • Algemeen
      • Beweeg de knie binnen de pijngrens. 
      • Loop op geleide van de pijn (kleine stapjes met een 'normale afwikkeling').
      • Gebruik bij veel pijn krukken, zie onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'lopen'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel voor u nodig is. Zie bol.com: elleboogkrukken //  rollator  // looprekje
      • Gebruik tape of brace. Tapen eventueel als ondersteuning van de therapie: knieschijf naar binnen tapen (voorkomen verzwikken naar buiten). Zie gipskamer Radboud UMC: Tapen knieschijf ivm verzwikking. Zie bol.com: brace knie.// medical tape
      • Werken, autorijden etc. laten afhangen van de ernst van de blessure 
      • Vermijd hobbelige/oneffen terreinen
      • Als de knieschijf nog eens uit de kom schiet, probeer hem dan zelf weer op zijn plaats terug te duwen: Strek het been voorzichtig, houd het goed recht en duw de knieschijf terug.
      • RICE na verzwikking. Zie website 'fysioclub', video's: Rice
        • Rust: ontzie de knie en probeer er zo weinig mogelijk op te staan.
        • Ice (ijs): koel de knie minstens 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack, een washandje met ijsklontjes of stromend, koud water. Leg altijd een theedoek of dunne handdoek tussen uw huid en het ijs om verbranding te voorkomen. Zie bol.com: hot/coldpack
          • 9200000019258360
        • Compression (drukverband, elastische zwachtel, steunkous): na het koelen geeft een drukverband de knie stevigheid en tegendruk tegen de zwelling. Zie bol.com: drukverband
        • Elevation (verhoging): hou de knie / het been zo veel mogelijk omhoog (vooral de eerste 48 uur) en laat hem zo weinig mogelijk naar beneden hangen. Dan blijft de vochtophoping in de knie beperkt.
      • Ontspannen / pijndempen
      • Bewegen, werken, sporten

          • Niet met medicatie sporten of zwaar werk doen
          • Als de eigen sport niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven. Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is:
          • Probeer in plaats van te lopen meer te fietsen. Een snorfiets of een fiets met een lage instap is ideaal voor mensen met knieklachten.
          • Zorg voor goede warming up en cooling down
          • Lange afstanden liever met fiets afleggen ipv wandelen
          • Wandelen: liever vaak en korte afstanden dan 1 maal een lange afstand 
          • Bij fitness: In eerste instantie trainen zonder of met beperkte gewichten 
    • Bij operatie
      • 6 weken immobiliseren

    Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners voor u zinvol zijn

    SAM 3759

    • Punten die van belang zijn bij een voorste kruisbandoperatie
      • Volg altijd instructies van de eigen specialist en fysiotherapeut
      • Oefenen op geleide van de pijn. Eventuele pijn bespreken met de fysiotherapeut.
      • Aandachtspunten bij het oefenen 
        • Voorkom overstrekking in de knie tijdens het oefenen 
      • Oefenen springtechniek bij sporters
        • Gebruik van spiegel kan zinvol zijn
        • Niet neerkomen met knie naar binnen draaiend!
      • Tapen eventueel als ondersteuning van de therapie: knieschijf naar binnen tapen (voorkomen verzwikken naar buiten). Zie gipskamer Radboud UMC: Tapen knieschijf ivm verzwikking. Zie bol.com: medical tape
      • Voortgang evalueren dmv zgn 'stoplichten'. Naar volgende fase in revalidatie bij voldoen aan specifieke criteria (bepaald de fysiotherapeut!): vocht in knie, beweeglijkheid knie, pijn, controle quadriceps, looppatroon. 
      • Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
      • Krachtoefeningen bovenbeenspieren (dus ook de niet aangedane zijde!), de romp (core stability)
      • Stabiliteitsoefeningen (balans en coordinatie)
      • Kracht- en uithoudingsvermogen: Hometrainer, crosstrainer, looptraining. Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om enkel // elastische banden
      • Sport / werk specifieke oefeningen / training

    SAM 2242 1

    De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn

    1. Websites
      1. Zie ook op deze website: instabiliteit / hulpmiddelen / verzikking knieschijf / klacht achter knieschijf
    2. Onderbouwing  
      1. Promotie onderzoek: Patellar instability (2007)
      2. Boek: Onderzoek en behandeling van anterieure kniepijn H10 (patellaire instabiliteit), Dos Winkel
      3. Google scholar: instabiliteit patella
      4. Anatomie
      5. Clinical Outcomes After the Nonoperative Management of Lateral Patellar Dislocations: A Systematic Review (2018)
        • To conclude, this systematic review showed that PROM scores consistently improve after the nonoperative management of patellar dislocations, but they do not return to their preinjury function, and the pooled redislocation rate was 31%. The treatment of patellar instability in the literature is highly variable, and there is no definitive evidence to inform the optimal intervention regimen. Health care professionals and patients should be aware of the risk of recurrent or ongoing instability with the nonoperative management of patellar dislocations. One or more of the authors has declared the following potential conflict of interest or source of funding: T.O.S. is supported by funding from the National Institute for Health Research (NIHR) Oxford Health Biomedical Research Centre.

      6. Oefeningen
        1. Kniecare

    Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u van belang is