Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
.
Zie boven afbeelding hoofdje baby, met in rood de 'sterno cleido mastoideusspier'
In het kort
Andere benaming: Torticollis of draaihals
Bij een 'scheefhals' is sternocleidomastoideusspier verkort
Komt vooral voor in de leeftijd tussen 5 jaar en 14 jaar
Klachten verdwijnen vaak vanzelf binnen 3 weken
De fysiotherapeut kan uitleg, adviezen en oefeningen geven om voorwaarden herstel optimaal te maken
Zo nodig ook samen kijken welke zorg zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: Torticollis of draaihals
Anatomie
De sternocleidomastoideusspier loopt van het borstbeen naar achter het oor loopt
Zie aanvullende informatie 2.5
Zie google afbeeldingen:torticollis. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
De sternocleidomastoideusspier is verkort
Scheefhals heet in het Latijn torticollis: torti betekent gedraaid en collis betekent nek.
Een torticollis heeft een relatie met heupdysplasie. Ongeveer bij 30% van de baby’s met een torticollis is ook sprake van heupdysplasie
Komt vooral voor in de leeftijd tussen 5 jaar en 14 jaar
Bij vier van de vijf kinderen lukt het om met oefeningen binnen twee tot drie maanden de scheefhals volledig te laten verdwijnen.
Klachten verdwijnen vaak vanzelf binnen 3 weken
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Meer bij stuitligging
Verkeerde hoofdbeweging
Ongeluk (val op hoofd)
Langdurig in verkeerde houding liggen (wordt wakker met klachten) of zitten
Zonder duidelijke oorzaak / spontaan
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Bij het ontstaan soms een 'knak' voelbaar
Pijn in de nek (vaak aan 1 zijde)
Scheefstand van het hoofd (opzij gebogen en gedraaid naar de niet pijnlijke zijde)
Stijfheid in de nek: verhoogde spierspanning (verdikking in de spier)
Lukt vaak niet om de nek rechtop te houden
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder
Huisarts
Medicatie
Doorverwijzen: fysiotherapeut / orthopeed als ondanks de adviezen en oefeningen de klachten aanwezig blijven
Specialist, orthopeed of neuroloog
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Baby eerste twee weken na de geboorte in zijligging en afwisselend op de rechter / op de linker zijde draaien.
Als de baby telkens met het hoofdje op dezelfde kant slaapt, dan het hoofdje omdraaien zodra hij goed slaapt.
Als uw kind het hoofdje gelijk weer terugdraait, probeert u het na vijf minuten nog eens.
Draai het bedje van uw kind regelmatig om, zodat het licht ook eens van de andere kant komt.
Als u het bedje niet om kunt draaien, kunt u ook het bedje andersom opmaken.
Favoriete speeltje of knuffeltje niet aan de niet-voorkeurszijde zetten.
Aandachtspunten bij het verzorgen
Probeer het aankleedkussen recht voor u te leggen, zodat uw kind u recht aan kan kijken. Uw kind ligt dan met zijn hoofdje tegen de achterkant van de commode aan en met de voetjes bij uw buik. Als dit niet lukt, legt u uw kind afwisselend met zijn hoofdje naar de rechter- en linkerkant van de commode.
Leg uw kind bij het voeden afwisselend op de rechter- en de linkerarm. Bij borstvoeding gebeurt dit al automatisch.
Leg uw kindje, als u er bij bent, op zijn buikje: zo kan het zijn hoofdje alle kanten op draaien.
Aandachtspunten bij de houding
Als u uw kindje tegen u aanhoudt, zorg dan dat het hoofdje naar de niet- voorkeurszijde is gedraaid.
Als u uw kindje in een draagdoek draagt, draai dan ook het hoofdje afwisselend naar links en naar rechts.
Speel met uw kindje terwijl het op uw benen ligt, dit stimuleert ook het rechtuit kijken.
Laat uw kindje zo op schoot zitten dat uw stem vanaf de niet-voorkeurszijde komt.
Hang in de box de speeltjes aan de niet-voorkeurszijde.
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Rekoefeningen voor de halsspier (de sternocleidomastoideus). Met oefeningen en voorzichtig bewegen wordt de verkorte spier langzaam opgerekt tot beide spieren even lang zijn en de scheefhals is verdwenen.
Oefeningen om de schuine halsspier geleidelijk langer te maken bij de baby
Uitgangshouding
Ga als behandelaar (ouder) met de rug tegen een stevige achtergrond zitten en trek de knieën een stukje op. Leg het kind nu op de bovenbenen, zodat zijn of haar billetjes tegen uw buik liggen en de beentjes langs uw buik en borst omhoog liggen. Het hoofdje van uw kind ligt ter hoogte van uw knieën. De oefeningen die hieronder staan, zijn bedoeld om de rechter schuine halsspier te kunnen oprekken. Wanneer uw kindje juist aan de linkerkant een verkorte schuine halsspier heeft, moet u overal waar rechts staat links lezen en overal waar links staat rechts lezen.
Oefeningen
Leg uw linkerhand op de rechterschouder van uw kindje en druk de schouder een stukje omlaag. Leg vervolgens uw rechterhand op het voorhoofd van uw kind. Buig het hoofdje nu voorzichtig richting de linkerschouder tot u door weerstand niet verder kunt. Hou deze positie tien seconden vol en laat het hoofdje dan voorzichtig los. Herhaal deze oefeningen vervolgens nog veertien keer. Doe vier tot zes keer per dag zo’n oefenserie.
Leg uw linkerhand op de linkerkant van het gezichtje van uw kind. Zorg dat uw arm voor de linkerschouder langs komt, zodat u er voorkunt zorgen dat deze schouder niet beweegt. Pak nu met uw rechterhand de kin van uw kind vast en probeer de kin voorzichtig naar de rechterkant te draaien totdat u veel weerstand voelt. Houdt deze positie ook tien seconden vol. Laat uw kind daarna voorzichtig los. Herhaal deze oefening vervolgens ook veertien keer en doe dit vier tot zes keer per dag.
Zie website 'rehab my patient': Zoekresultaten bij 'torticollis'
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Neem met de fysiotherapeut door welke oefeningen zinvol zijn
Boek: Onderzoek en behandeling van de nek H1 (Acute torticollis vermoedelijk door inklemming van weke delen rond een uncovertebraal gewricht hoog cervicaal), Koos van Nugteren, Dos Winkel
Een asymmetrisch gelaat door torticollis bij 2 jonge kinderen (2006). Bij 2 meisjes in de leeftijd van 4 jaar respectievelijk 8 maanden was enkele weken na hun geboorte scheefstand van het hoofd ontdekt. Bewegingsoefeningen die daarop waren toegepast gedurende 1 respectievelijk 0,5 jaar hadden onvoldoende resultaat. Beiden waren daarop verwezen naar de polikliniek Orthopedie, waar men een verkorte M. sternocleidomastoideus diagnosticeerde en ook een asymmetrisch gelaat. De verkorte spier werd chirurgisch gekliefd. Ruim een halfjaar daarna was het gelaat van het oudste kind nog asymmetrisch, terwijl dat van het jongste kind symmetrisch was. Het verdient aanbeveling om bij kinderen met een torticollis op basis van een verkorte M. sternocleidomastoideus te starten met strekoefeningen onder leiding van een fysiotherapeut. Bij onvoldoende resultaat op 1-jarige leeftijd kan een orthopedisch chirurg de spier klieven.
Torticollis spasmodica: een hardnekkig probleem (1992).Torticollis spasmodica kan zowel voor de patiënt als voor de arts een ‘hardnekkig’ probleem vormen. De pathogenese is nog onopgehelderd, maar een organische basis wordt algemeen aangenomen. Tijdig herkennen en erkennen van deze neurologische aandoening, die symptomatisch te behandelen is, kan de patiënt onnodig leed besparen. Er bestaat thans een een Nederlandse Vereniging voor patiënten met torticollis spasmodica en andere vormen van dystonie
