Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding: Duizeligheid bij de ziekte van Ménière
In het kort
Locatie aandoening: binnenoor.
Oorzaak is onbekend
Bij de ziekte van Ménière heeft u
Aanvallen van draaiduizeligheid
Slechter gaan horen
Oorsuizen
Misselijkheid
Gehoorverlies en oorsuizen zijn eerst tijdelijk, op den duur vaak blijvend.
Een aanval kan minuten, maar ook uren duren
Probeer na een aanval uw bezigheden weer op te pakken.
Er zijn geen pillen die helpen tegen draaiduizeligheid; wel tegen de misselijkheid.
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Anatomie
Locatie aandoening: binnenoor. Het binnenoor (slakkenhuis) bestaat uit drie compartimenten, de oorsteentjes bevinden zich in het middelste compartiment (middenoor)
Ziekte van Meniere komt zelden voor (5% van de duizeligheidsklachten) en komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Zie aanvullende informatie 2.5.4
De kans op de ziekte van Ménière is groter bij personen die te maken hadden met een middenoorontsteking, een luchtweginfectie, een stress periode, langdurig alcohol gebruik, veel roken
Spanningen kunnen de klachten versterken.
In veel gevallen kan de ziekte van Ménière onder controle worden gehouden door behandeling. Soms is er zelfs sprake van spontaan herstel. De stoornis kan echter ook langdurig zijn of tot invaliditeit leiden (slechthorendheid)
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Onbekend.
Aanvallen van draaiduizeligheid, die minuten tot uren kan duren
Misselijkheid en braken
Transpireren
Slechter gaan horen
Oor suizen
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: Diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
Diagnose stellen: bepalen soort duizeligheid, zie boven bij 'wat is Meniere'. Zie ook aanvullende informatie 3
Medicatie
Doorverwijzen: fysiotherapeut / specialist als de klachten ondanks de adviezen en oefeningen aanwezig blijven / mentale begeleider als sprake is van spanningen
Houd een 'duizeligheidsdagboek' bij en bespreek dat met de huisarts of fysiotherapeut. Zie aanvullende informatie 2.2.1
Rust is met name belangrijk bij ziekte van Ménière
Neem de tijd bij het uit bed gaan: draai rustig van de goede zijde tot u zit en wacht dan even
Voorkom te ver voorover buigen en te ver naar achteren bewegen van het hoofd
Houd een hand in de nek bij bijvoorbeeld het scheren, haarwassen, iets hoog pakken of bij de kapper: voorkom het naar achteren bewegen van het hoofd
Gebruik een krukje bij iets hoog pakken: strekking in de nek voorkomen
Buig door de knieën om vooroverbuigen te voorkomen
Ontspannen nek / totaal door
Ontspanningsoefeningen, zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'ontspanning'
Zelfmassage, zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'massage'
Warmtepakking, zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'.
Losmaakoefeningen, zie verder
Het doen van oefeningen: zie onder bij oefeningen
De oefeningen zijn gericht op het verminderen van de duizeligheids klachten en het verbeteren van het evenwicht.
De oefeningen bestaan uit oog- , hoofd- en lichaamsbewegingen die bedoeld zijn om duizeligheid te provoceren. Hiermee wordt het proces van het herstel van het evenwichtsgevoel in de hersenen (gewenning en compensatie) versneld. Tevens compenseert het de onjuiste informatie vanuit de oren over het evenwicht.
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
.
Punten die van belang zijn
Elke oefening minstens vijfmaal uitvoeren.
Langzaam beginnen, daarna geleidelijk versnellen
Probeer nek en schouderspieren zo veel mogelijk ontspannen te houden
Stoppen bij duizeligheid
Mogelijke oefenprogramma
Oefeningen in rug lig, knieen gebogen en voeten op onderlaag
Hoofd stil houden, beweeg de ogen van boven naar beneden, van links naar rechts
Hou de wijsvinger op armlengte boven het hoofd, volg de wijsvinger terwijl die omhoog en omlaag beweegt, van links naar rechts beweegt.
Ogen dicht, beweeg hoofd naar voren (kin op de borst) en daarna zover mogelijk naar achteren
Ogen dicht, draai hoofd zover mogelijk naar links en dan zover mogelijk naar rechts
Ogen open, beweeg hoofd naar voren (kin op de borst) en daarna zover mogelijk naar
Ogen open, draai hoofd zover mogelijk naar links en dan zover mogelijk naar rechts
Oefeningen in zit op stoel zonder armleuning en armen langs lichaam
Doe alle oefeningen van ‘rug lig’
Beweeg schouders achtereenvolgens omhoog, naar voren en naar achteren
Buigen naar voren, alsof u iets wilt pakken van de grond
Draai het hoofd naar links en naar recht, eerst met de ogen dicht dan open
Draai hoofd en romp naar links en naar rechts, eerst met ogen open en dan dicht
Oefeningen in stand voor de stoel
Doe alle oefeningen van ‘zit’
Ga zitten en weer staan met de ogen open, dan gesloten.
Boven ooghoogte balletje van ene in andere hand gooien
Balletje van ene in andere hand doorgeven onder linkerknie door, dan rechterknie
Ga zitten, staan en draai rond: vijfmaal herhalen
Oefeningen tijdens lopen
In rechte lijn lopen
Op één been gaan staan, dan op het andere
Ene voet voor andere plaatsen (op 1 lijn)
Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
Als sprake is van valincidenten, zie oefeningen bij 'valpreventie'.
Zie ook aanvullende informatie 2.9
De fysiotherapeut geeft aan welke oefeningen voor u van belang zijn
Behandeling langdurige draaiduizeligheid (2016). Conclusie: Vestibulaire revalidatie is een veilige en effectieve behandeling voor draaiduizeligheid als gevolg van een verstoorde functie van het evenwichtsorgaan. Deze behandeling is nog onbekend bij veel Nederlandse huisartsen, maar blijkt als zelfhulpmethode effectief te zijn in boek- en internetvorm. Het meeste onderzoek naar langdurige draaiduizeligheid is verricht in de tweede lijn
Duizeligheid bij ouderen (2015). Langetermijnvoorspellers van duizeligheid bij ouderen zijn alleen wonen, duizeligheid in de voorgeschiedenis, angst of depressie, artrose, gebruik van nitraten, visusproblemen en verminderde functie van de onderste extremiteiten. Duizeligheid bij ouderen is dus multifactorieel bepaald. De auteurs bevelen aan om duizeligheid als geriatrisch syndroom te zien, omdat dat beter past bij een multifactoriële aanpak en het je alert maakt op kwetsbaarheid in het algemeen. Het lijkt beter om alle factoren samen te bekijken en de potentieel modificeerbare factoren (zoals visusproblemen) aan te pakken dan om naar één onderliggende diagnose te zoeken
Acute duizeligheid (2014). Acute draaiduizeligheid wordt meestal veroorzaakt door neuritis vestibularis of door benigne paroxismale positieveranderingsduizeligheid (BPPD). Andere perifere oorzaken zijn de ziekte van Ménière (zeldzaam) en beschadiging van het labyrint door infarct, infectie of trauma (zeldzaam). Centrale oorzaken van draaiduizeligheid zijn onder meer vestibulaire migraine (soms), aandoeningen van hersenstam of cerebellum (ischemie/bloeding/tumor: zeldzaam) en een brughoektumor (zeer zeldzaam). Bedenk dat, gezien de anatomie van hersenstam en cerebellum (alle structuren zitten dicht op elkaar), een centrale oorzaak van draaiduizeligheid in afwezigheid van neurologische klachten onwaarschijnlijk is.
De meest voorkomende oorzaak van duizeligheid bij ouderen is een cardiovasculaire aandoening (57% van de patiënten), gevolgd door een aandoening van het evenwichtsorgaan (14%) en een psychiatrische aandoening (10%. Deze uitkomsten zijn in tegenspraak met eerder wetenschappelijk onderzoek dat aandoeningen aan het evenwichtsorgaan als belangrijkste oorzaak aanwijst. Ook komt naar voren dat bij meer dan de helft van de ouderen met duizeligheid sprake is van twee of meer bijdragende oorzaken van duizeligheid. Daarnaast levert medicatie bij één op de vier duizelige ouderen mogelijk een bijdrage aan de klacht
