Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding kaakgewricht (links in gezicht en rechts uitvergroting kaakgewricht): in geel onderkaak, in roze slaapbeen en in groen de discus
In het kort
Andere benaming: Cranio Mandibulaire Dysfunctie (CMD)
Het kaakgewricht verbind de onderkaak met de schedelbasis. Zie boven afbeelding
Functie is het openen en sluiten van de mond
Bij kaakgewrichtsklachten is het kraakbeen en vaak ook het weefsel rond het gewricht (o.a pezen, kapsel) aangedaan
Tijdelijk door overbelasting
Blijvend door slijtage
Er kan o.a sprake zijn van pijn rond het gewricht, oorpijn, hoofdpijn, duizeligheid
U heeft pijn bij het weer gaan bewegen na rust en bij ernstige klachten ook pijn in rust
Herstel duurt vaak lang (van aantal weken tot maanden)
Bij slijtage is vaak sprake van terugkerende klachten
Fysiotherapie kan door uitleg, adviezen en oefeningen de voorwaarden voor herstel optimaal maken
Zo nodig ook samen kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: Cranio Mandibulaire Dysfunctie (CMD) of Temporo Mandibulaire Dysfunctie (TMD) of knapkaak
Anatomie van het kaakgewricht
Verbindt de onderkaak met de schedelbasis
langs het gewricht lopen bandjes, spieren, pezen
de botdelen zijn verbonden door kapsel
tussen de botdelen zit de discus
Het is een dubbelgewricht en zorgt voor de beweging van de onderkaak (de bovenkaak kan niet bewegen want deze zit vast verankerd aan de schedelbasis)
Functie is openen en sluiten van de mond.
Het kaakgewricht kan je voelen bewegen als je een vinger net voor de oren plaatst en de mond opent.
Omdat de kaakgewrichten heel flexibel zijn kan de onderkaak in alle richtingen bewegen, waardoor spreken, kauwen, slikken, geeuwen enz. mogelijk is
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: Diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
Huisarts
Medicatie: pijndempen
Doorverwijzen: (kaak)fysiotherapeut / specialist als ondanks de adviezen en oefeningen de klachten aanwezig blijven / e.a
Specialist, KNO arts, orthopeed:
Spalk
Artrocentese (spoelen van het gewricht door middel van een gewrichtspunctie). Zie aanvullende informatie 2.4
Tandarts / gnatholoog: De tandarts kan maatregelen treffen voor het beter bij elkaar laten passen van de tanden en kiezen van boven- en onderkaak. Zo kan hij een doorzichtig plastic plaatje over de boventanden aanmeten (een zogenoemde kunsthars opbeetplaat), en/of uw tanden en kiezen beslijpen.
Mentale begeleiding als stress/ spanningen meespelen bij de klachten.
Meerdere hulpverleners: Multidisciplinaire begeleiding (tandarts, fysiotherapeut, psycholoog, kaakchirurg) is zinvol als klachten langer dan 3 maanden aanwezig zijn, therapie niet geholpen heeft, bij grote rol psychische klachten, aanwezigheid reuma of fibromyalgie. Het hangt van de oorzaak van de klacht af welke disciplines het meest bij de behandeling betrokken worden.
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Ondersteun de kaak bij het geeuwen
Zoveel mogelijk afbijten met hoektanden en kiezen in plaats van met de voortanden
Geen kauwgom gebruiken
Voorkom knarsetanden, bijten op pennen, nagels etc..enzovoort
Ontzien van de kaakgewrichten door zachte voeding
Eetadviezen t.a.v. verschillende soorten voeding
Bij tandenknarsen de tandarts raadplegen
Pijn verminderen / ontspannen.
Ontspanningsoefeningen. Zie het onderwerp 'oefeningen divers' en kijk bij 'ontspanning'' op deze site
Het doel van de oefening is het verminderen van de pijnklachten en beweging van de kaakspieren verbeteren.
Oefening: Doe de oefening 1 minuut. Breng uw gehele duim aan de binnenkant van de wang áán de pijnlijke zijde. Bijt dan heel even de kiezen op elkaar. U voelt dan met de duim de aanspanning van de kauwspier. Deze spier gaat u masseren. Beweeg dan met uw duim van beneden naar boven over deze spier achter in de mond. Gebruik de vingers van dezelfde hand om deze beweging op de wang te begeleiden. Mogelijk is de oefening in het begin iets gevoelig, maar wordt het na een halve minuut minder. Is dit niet het geval, voer de oefening met zachtere druk uit.
Oefening: Plaats uw vlakke handen op uw wangen net voor de oren. Maak een masserende beweging met uw handen over de kauwspieren. Neem daarna uw kin met beide handen tussen uw wijsvinger en duim en probeer uw kaak voorzichtig maar redelijk vlot een klein stukje open en dicht te doen.
Koudepakking op pijnlijke kaakgewricht, zie onder afbeelding van 'bol.com' bij'coldpack'
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Kijk bij 'nekklachten' als daar sprake van is. Voor oefeningen die van belang zijn bij 'kaakklachten'zie onder.
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Maak met de fysiotherapeut een programma, wat thuis gedaan kan worden.
