Gewricht: Kraakbeenklacht thv elleboog, vnl tussen 10 - 20 jaar
Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding elleboog: links buitenzijde en rechts binnenzijde
In het kort
Andere benaming: Osteo Chonditis Dissecans (OCD) thv elleboog
Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: het bovenarmbot, de ellepijp en het spaakbeen. Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen bandjes (= ligamenten), bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren. Zie boven afbeelding en zie 'Anatomy Lyon': Bewegingen elleboog
Er is sprake van kraakbeenletsel in combinatie met het bot wat hier direct onder ligt
Bot gaat in kwaliteit achteruit en sterft af
Bot en krakbeen kan loslaten en in gewricht terechtkomen: corpus liberum
Door losse stukje kunnen slotklachten en pijn ontstaan
Kan op elke leeftijd voorkomen, maar vooral tussen de 10-20 jaar
Oorzaak is onbekend. Mogelijke oorzaak is overbelasting bij sport: werpsporten, racketsporters, volleyballers, handbalspelers en turners
Klachten kunnen zijn pijn, stijfheid, zwelling en bewegingsbeperking
Zo nodig kijkoperatie bij losse stukjes in gewricht
Herstel op jonge leeftijd is beter dan op latere leeftijd
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: Osteo Chonditis Dissecans (OCD) thv elleboog
Anatomie
Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: bovenarmbot (humerus), de ellepijp (ulna) en het spaakbeen (radius). Aan de uiteinden van de botdelen zit kraakbeen. Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen banden, bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren.
Het is een aandoening van het gewrichtskraakbeen van de elleboog: Het bot verzwakt en hierdoor kan het kraakbeen loskomen (gewrichtsmuis)
Begint vaak tussen 12 jaar en 20 jaar (groeifase)
Is de meest voorkomende oorzaak van elleboogpijn bij jongens tussen de 10 en 20 jaar die tennissen of honkbal spelen.
Komt vaker voor bij jongens
Bij jongeren vaak spontaan herstel
Er is sprake van 4 stadia‘s
Stadium1: Verzwakking van het bot
Stadium 2: Afgrenzing zichtbaar
Stadium 3: Scheuren in het kraakbeen. Meestal operatie nodig
Stadium 4: Losse fragmenten (gewrichtsmuizen) in de elleboog. Meestal operatie nodig (zie 'gewrichtsmuis elleboog' op deze site)
Voor uitgebreide en algemene informatie over een gewrichtsklacht, zie het onderwerp 'osteochondritis dissecans' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Overbelasting (werpsporten, racketsporters, volleyballers, handbalspelers en turners)
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn in elleboog (vaak buitenzijde)
Stijfheid
Zwelling
Blokkering
Bewegingen beperkt bij buigen, strekken en draaien onderarm
Kraken tijdens bewegen
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden voor herstel zo optimaal mogelijk te maken. Bij stadium 3 en 4, is er sprake van een kwetsbaar gewricht en bestaat de kans dat de klachten terug kunnen komen.
Eerste behandeling: diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld en informatie over behandelplan
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen die ook zelf gedaan kunnen worden (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid klacht, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Huisarts
Medicatie: pijndemer / ontstekingsremmer
Doorverwijzen: onderzoek (röntgen) / fysiotherapeut / orthopeed als klachten aanhouden, regelmatig terugkomen, erger worden ondanks adviezen en oefeningen
Koude pakking op het elleboog gewricht (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling) bij pijn. Zie 'hulpmiddelen' op deze site, kijk bij 'spieren'. Zie bol.com: hot/coldpack
Bewegen, werken, sporten
Bespreek met de huisarts of fysiotherapeut of er beperkingen zijn.
Volg het protocol van de specialist: Weer gaan sporten is afhankelijk van het stadium van de OCD, de sport en het niveau van de sport
Neem bewegingen van de elleboog die bij sport/ werk plaatsvinden zo nodig door met trainer of fysiotherapeut.
Als de eigen sport of werksituatie niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven:
Bij fitnessclub oppassen voor overbelasting: trainen zonder of met beperkte gewichten. Soms is het beter om thuis vaak en kort te trainen met dynaband / gewichtjes.
Doe functionele oefeningen: iets zwaars (bv stofzuiger) optillen en wegleggen
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid.
Rek-, kracht- en stabiliteitsoefeningen als klachten lang aanwezig blijven
Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen, koffer tillen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen). Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat// gewicht om pols //elastische banden // dumbels //balletje // putty // handknijper
Mogelijk oefenprogramma bij deze klacht, zie onder. Zie video met veel van de onderstaande oefeningen 'oefeningen voor het ellebooggewricht en armspieren'. De video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient', tenzij anders vermeld
Losmaakoefeningen voor elleboog gewricht en onderarmspieren / lig of zit of stand / armen langs lichaam.
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Onderzoek en behandeling van sportblessures van arm en hand H10 (Geschiedenis van een tennisspeelster met elleboogklachten die op haar veertiende jaar ontstonden, met een follow-up tot haar dertigste jaar), Koos van Nugteren, Dos Winkel.
Onderzoek en behandeling van elleboog en onderarm H14 (Een zeer actieve 12-jarige tennisser met progressieve elleboogpijn) en 14a (addendum: osteochondritis (osteochondrosis) dissecans van de elleboog), K. van Nugteren, D. Winkel