Gewricht: Kraakbeenklacht thv elleboog, vnl tussen 10 - 20 jaar

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 

SAM 4737

  • Zie boven afbeelding elleboog: links buitenzijde en rechts binnenzijde

In het kort

  • Andere benaming: Osteo Chonditis Dissecans (OCD) thv elleboog
  • Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: het bovenarmbot, de ellepijp en het spaakbeen. Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen bandjes (= ligamenten), bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren. Zie boven afbeelding en zie 'Anatomy Lyon': Bewegingen elleboog
  • Er is sprake van kraakbeenletsel in combinatie met het bot wat hier direct onder ligt
    • Bot gaat in kwaliteit achteruit en sterft af
    • Bot en krakbeen kan loslaten en in gewricht terechtkomen: corpus liberum
    • Door losse stukje kunnen slotklachten en pijn ontstaan 
  • Kan op elke leeftijd voorkomen, maar vooral tussen de 10-20 jaar
  • Oorzaak is onbekend. Mogelijke oorzaak is overbelasting bij sport: werpsporten, racketsporters, volleyballers, handbalspelers en turners
  • Klachten kunnen zijn pijn, stijfheid, zwelling en bewegingsbeperking
  • Zo nodig kijkoperatie bij losse stukjes in gewricht
  • Herstel op jonge leeftijd is beter dan op latere leeftijd
  • De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel

  • Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden

  • Andere benaming: Osteo Chonditis Dissecans (OCD) thv elleboog
  • Anatomie
    • Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: bovenarmbot (humerus), de ellepijp (ulna) en het spaakbeen (radius). Aan de uiteinden van de botdelen zit kraakbeen. Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen banden, bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren.
    • Zie 'Anatomy Lyon': Bewegingen elleboog
    • Zie google afbeeldingen: osteochondritis dissecans thv de elleboogNeem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn
  • Het is een aandoening van het gewrichtskraakbeen van de elleboog: Het bot verzwakt en hierdoor kan het kraakbeen loskomen (gewrichtsmuis)
  • Begint vaak tussen 12 jaar en 20 jaar (groeifase) 
  • Is de meest voorkomende oorzaak van elleboogpijn bij jongens tussen de 10 en 20 jaar die tennissen of honkbal spelen.
  • Komt vaker voor bij jongens
  • Bij jongeren vaak spontaan herstel
  • Er is sprake van 4 stadia‘s
    • Stadium1: Verzwakking van het bot
    • Stadium 2: Afgrenzing zichtbaar
    • Stadium 3:  Scheuren in het kraakbeen. Meestal operatie nodig
    • Stadium 4: Losse fragmenten (gewrichtsmuizen) in de elleboog. Meestal operatie nodig (zie 'gewrichtsmuis elleboog' op deze site)
  • Voor uitgebreide en algemene informatie over een gewrichtsklacht, zie het onderwerp 'osteochondritis dissecans' op deze site

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

  • Overbelasting (werpsporten, racketsporters, volleyballers, handbalspelers en turners) 

Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

  • Pijn in elleboog (vaak buitenzijde)
  • Stijfheid
  • Zwelling
  • Blokkering
  • Bewegingen beperkt bij buigen, strekken en draaien onderarm
  • Kraken tijdens bewegen

Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

  • Fysiotherapeut
    • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden voor herstel zo optimaal mogelijk  te maken. Bij stadium 3 en 4, is er sprake van een kwetsbaar gewricht en bestaat de kans dat de klachten terug kunnen komen. 
      • Eerste behandeling: diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld en informatie over behandelplan
      • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen die ook zelf gedaan kunnen worden (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
      • Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
      • Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
      • Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid klacht, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige   'bewegingsangst'


  • Huisarts
    • Medicatie: pijndemer / ontstekingsremmer
    • Doorverwijzen: onderzoek (röntgen) / fysiotherapeut / orthopeed als klachten aanhouden, regelmatig terugkomen, erger worden ondanks adviezen en oefeningen
  • Specialist
    • Onderzoek: röntgen / MRI / artroscopie. 
    • (Kijk) operatie: weghalen losse kraakbeenfragmenten, vasthechten kraakbeen

Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

  • Algemeen
    • Relatieve rust voor lange periode. Overbelasting voorkomen: belastende activiteiten stoppen
    • Maak zo nodig gebruik van een ondersteuning voor de schouder: bespreken met de fysiotherapeut.
    • Goede pijnstillers om in beweging te kunnen blijven en goed te kunnen slapen (niet met pijnstillers zwaar belasten!)
  • Ontspanning / pijnvermindering door

9200000074651087

  • Bewegen, werken, sporten
    • Bespreek met de huisarts of  fysiotherapeut of er beperkingen zijn.
    • Volg het protocol van de specialist: Weer gaan sporten is afhankelijk van het stadium van de OCD, de sport en het niveau van de sport 
    • Neem bewegingen van de elleboog die bij sport/ werk plaatsvinden zo nodig door met trainer of fysiotherapeut.
    • Als de eigen sport of werksituatie niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven:
    • Bij fitnessclub oppassen voor overbelasting: trainen zonder of met beperkte gewichten. Soms is het beter om thuis vaak en kort te trainen met dynaband / gewichtjes.  
    • Doe functionele oefeningen: iets zwaars (bv stofzuiger) optillen en wegleggen

Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

SAM 3955

  • Punten die van belang zijn bij deze klacht
    • Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid. 
    • Rek-, kracht- en stabiliteitsoefeningen als klachten lang aanwezig blijven
    • Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen, koffer tillen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen). Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om pols // elastische banden // dumbels // balletje // putty // handknijper
    • Stabiliteitsoefeningen
    • Coördinatie
    • Sport/werk specifiekeoefeningen

      • Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
      • Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
      • Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
      • Mogelijk opbouw
        • Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
        • Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
  • Voor extra oefeningen bij deze klacht

SAM 3932

De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefeningen voor u zinvol zijn

  1. Websites
    1. De elleboog: osteochondritis elleboog
    2. InfoNu: Osteochondritis dissecans - kraakbeen aandoening
    3. Zie ook op deze website de onderwerpen: gewrichtsklacht / gewrichtsklacht elleboog / kijkoperatie elleboog / gewrichtsmuis elleboog
  2. Onderbouwing
    1. Onderzoek en behandeling van sportblessures van arm en hand H10 (Geschiedenis van een tennisspeelster met elleboogklachten die op haar veertiende jaar ontstonden, met een follow-up tot haar dertigste jaar), Koos van Nugteren, Dos Winkel.
    2. Onderzoek en behandeling van elleboog en onderarm H14 (Een zeer actieve 12-jarige tennisser met progressieve elleboogpijn) en 14a (addendum: osteochondritis (osteochondrosis) dissecans van de elleboog), K. van Nugteren, D. Winkel
    3. Diagnose stellen / volgen herstel

      1. Meetinstrumenten in de zorg: Elbow Function Assesment

      2. Physiotutors, video's: Elleboogonderzoek

    4. Google scholar: OCD thv elleboog
    5. Artsen
      1. NtvG: 1 t/m 10 van 26 zoekresultaten voor 'osteochondritis dissecans'
    6. Richtlijnen
      1. Multidisciplinaire richtlijn aspecifieke Klachten Arm, Nek en/of Schouders // Elleboog Osteochondritis, blz 41
  3. Bij twijfel aan diagnose denken aan
    1. Ziekte van Panner

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is