Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
In het kort
Andere benaming: Restless legs syndroon of RLS
Oorzaak is onbekend
De klachten ontstaan vaak na lang zitten, ’s avonds voor het inslapen en ’s nachts.
Bij rusteloze benen lukt het u niet om uw benen stil te houden.
Het kan helpen om de benen te bewegen
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: restless legs syndroon of RLS
Onweerstaanbare en dwingende drang om de benen te bewegen
Neem met de fysiotherapeut door welke behandelaars bij u een rol kunnen spelen
Enkele regels voor een goede slaaphygiëne (zie ook het onderwerp'slaapproblemen' op deze site):
Een regelmatig leef en slaappatroon kan de nachtrust verbeteren
Onderneem geen grote lichamelijke inspanningen in de laatste 6 uur voor het slapen
Neem een warm of koud voetenbad voor het slapen of neem een koude douche
Houd een dagboek bij van de klachten en bespreek het met de huisarts of fysiotherapeut
Matig of vermijd roken, alcohol, vet voedsel en cafeïne
Bespreek uw medicijngebruik met de huisarts omdat bepaalde medicijnen de klachten kunnen verergeren
Door zefmassage benen, warmtepakking en oefeningen (zie verder) of door gebruik te maken van ontspanningstechnieken (zie 'oefeningen divers' en kijk bij ontspanningsoefeningen en massage benen op deze site) kunt u de spieren ontspannen. Zie onder afbeelding van 'bol.com' bij 'foamroller'
Doe ontspanningsoefeningen voor het slapen. De essentie van ontspanningsoefeningen is om u bewust te worden van de spanning in de spieren, en van daaruit te ontspannen. Volg eventueel een cursus Yoga, mindfulness of ontspanningstherapie
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen bij u zinvol zijn
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen (en de massage) die voor van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Maak met de fysiotherapeut een programma, wat thuis gedaan kan worden
De NHG-standaard 'Slaapproblemen en slaapmiddelen'(2015). Het 'restless legs'-syndroom: De diagnose 'restless legs'-syndroom' wordt gesteld op basis van het klinische beeld van de patiënt. Patiënten met dit syndroom krijgen uitleg en niet-medicamenteuze adviezen, zoals het advies om te stoppen met roken, het gebruik van koffie en alcohol te vermijden, overdag voldoende te bewegen, maar niet intensief te sporten vlak voor het slapen gaan. Daarnaast kan de arts overwegen om de dosering van medicatie die 'restless legs'-syndroom kan verergeren, zoals SSRI's en antipsychotica, te verlagen. Gezien het beperkte effect en de bijwerkingen die regelmatig optreden bij het gebruik van dopamine-agonisten, komen hiervoor alleen patiënten in aanmerking die ondanks niet-medicamenteuze adviezen ernstige klachten houden, zoals een hoge lijdensdruk. Bij het 'restless legs'-syndroom (RLS) kan de huisarts het voorschrijven van een dopamine-agonist overwegen bij patiënten die ondanks niet-medicamenteuze adviezen ernstige klachten blijven houden.
Een vrouw met het ‘restless genital’-syndroom (2013). Conclusie: Op basis van de ervaringen tot nu toe vormen lidocaïne, oxazepam, clonazepam, tramadol en transcutane elektrische neurostimulatie, in combinatie met psychotherapeutische counseling, de meest voor de hand liggende behandelopties voor het RGS.
'Restless legs'-syndroom: genetische oorzaak (2007). In een redactioneel commentaar (NEJM. 2007;357:703-4) zegt John Winkelman van de Harvard Medical School dat de genetische bevindingen patiënten met RLS hoop geeft dat hun ziekte pathofysiologisch beter begrepen zal worden en dat meer kennis van de ziekte mogelijkheden kan bieden voor de ontwikkeling van effectieve en langwerkende medicijnen.
Het 'restless legs'-syndroom, te behandelen met dopamineagonisten (2006). In het artikel van collega’s Aramideh en De Weerd misten wij een specifieke bespreking van acathisie en tardieve acathisie in de differentiële diagnose (2006:2173-7). De symptomen van acathisie lijken sterk op die van het ‘restless legs’-syndroom (RLS). Acathisie is echter vaak de gehele dag, veelal fluctuerend in ernst, aanwezig en RLS vooral in de avonduren. Tevens wordt acathisie minder bij liggen en ernstiger bij staan, terwijl RLS juist verergert bij liggen en vermindert bij staan. Acathisie komt vooral als bijwerking van dopamineblokkerende middelen voor, maar wordt ook gezien bij de ziekte van Parkinson en bij het gebruik van sommige andere geneesmiddelen, zoals anti-emetica, antidepressiva, catecholaminedepletors, serotonineantagonisten en calciumantagonisten.
Deze systematische review van matige methodologische kwaliteit en zonder de mogelijkheid voor meta-analyse, toont aan dat kininederivaten hoogstens een matig effect hebben op spierkrampen, bij bepaalde patiënten. Het is niet verantwoord om patiënten bloot te stellen aan de eventueel ernstige, zelfs fatale, ongewenste effecten van kinine.
Magnesium tegen spierkrampen (2013; Volume 12; Nummer 8; Pagina 97 - 98). Wat is het effect van magnesiumsupplementen in vergelijking met geen behandeling, placebo of andere behandelingen bij personen met spierkrampen?
In deze systematische review van goede methodologische kwaliteit kon men met een meta-analyse van een beperkt aantal studies geen werkzaamheid aantonen voor het profylactische gebruik van magnesiumzouten tegen idiopathische spierkrampen bij ouderen. Het bewijs voor een gunstig effect van magnesiumzouten is onvoldoende en tegenstrijdig bij zwangere vrouwen en afwezig bij sporters.
