Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding rechter elleboog: links buitenzijde elleboog en rechts binnenzijde elleboog. In geel bandjes (ligamenten) rond ellebooggewricht die o.a. aangedaan kunnen zijn bij een trauma van de elleboog.
In het kort
Andere benaming: Verstuiking elleboog of luxatie elleboog
Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: het bovenarmbot, de ellepijp en het spaakbeen. Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen bandjes (= ligamenten), bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren. Zie boven afbeelding en zie 'Anatomy Lyon': Bewegingen elleboog
Bij een trauma vind er een druk en/of zijwaartse en/of een draaibeweging plaats in het ellebooggewricht
Oorzaak kan een val zijn of een onverwachtse beweging
De banden rond het ellebooggewricht kunnen dan uitrekken of inscheuren.
Ook het kraakbeen, pezen of bot kunnen aangedaan zijn
U heeft pijn en het gewricht kan dik worden. Koelen en hoog leggen is dan een optie
Probeer na ongeveer een half uur of bewegen weer gaat.
Een röntgenfoto kan nodig zijn om te kijken of er sprake is van een botbreuk
Een trauma van het elleboog gewricht geneest meestal vanzelf.
Tape of een brace kan ondersteuning bieden
Is de pijn en/of zwelling na 1 week nog niet minder en is beweging niet mogelijk, laat dan uw huisarts of fysiotherapeut ernaar kijken.
Herstel kan lang duren: nog maanden na een trauma kan het gewricht dik en pijnlijk zijn na belasten
De fysiotherapeut kan door uitleg, adviezen en oefeningen het herstel ondersteunen
Andere benaming: elleboog luxatie of elleboog verdraaiing of elleboog verstuiking
Anatomie
Het ellebooggewricht bestaat uit drie botdelen: het bovenarmbot (humerus), de ellepijp (ulna) en het spaakbeen (radius). Om de uiteinden van de botten zit kraakbeen, rond het gewricht zit het gewrichtskapsel en binnen het kapsel zit gewrichtsvocht. Langs het gewricht lopen bandjes (= ligamenten), bloedvaatjes, zenuwen, pezen en spieren.
Zie google afbeeldingen: ellebooggewricht. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Mogelijke structuren die aangedaan kunnen zijn bij een trauma van de elleboog: zie onder. Neem met de fysiotherapeut door welke structuren bij u aangedaan zijn.
Pezen van spieren rond de elleboog: zie klacht van betreffende spierpees thv elleboog op deze site.
Zenuwen: zie klacht van betreffende zenuw thv elleboog op deze site.
Bloedvaten: beschadiging kleine bloedvaatjes en daardoor zwelling
Banden rond het ellebooggewricht. Gewrichtsbanden kunnen opgerekt worden of kunnen afscheuren
Graad 1: Lichte verrekking van de banden, er zijn dan enkele vezels van de band ingescheurd
Graad 2: Het letsel is ernstiger, 1 of meer banden zijn gedeeltelijk afgescheurd
Graad 3: 1 of meer banden zijn afgescheurd
Bij graad 1 en 2 meestal conservatief beleid (geen operatie) en bij graad 3 meestal operatie
Blessures aan banden, kraakbeen en pezen ten gevolge van een trauma vragen vaak om lang herstel (vaak meer dan 1 jaar). E.e.a is afhankelijk van de ernst, het aantal structuren wat aangedaan is door de verzwikking, de leeftijd en de kwaliteit van het gewricht op dat moment (artrose aanwezig?
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Instabiliteit gewricht: door eerdere verzwikking of door slappe banden vanaf geboorte (hypermobiliteit)
Ongeluk
Val op elleboog of op hand
Klap of druk op boven- of onderarm
Verdraaiing elleboog (sport / vechtpartij)
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn
Zwelling rond ellebooggewricht: beschadiging kleine bloedvaatjes
Gevoel van instabiliteit in elleboog
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende
Eerste behandeling: Diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan, zo mogelijk eerste adviezen en oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen en adviezen doornemen
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: Evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid van de blessure, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Huisarts
Medicatie: pijndemper/ ontstekingsremmer
Doorverwijzen: fysiotherapeut / onderzoek: röntgen / orthopeed bij botbreuk, uitgebreide inscheuring banden of als verzwikkingen blijven plaatsvinden ondanks adviezen en oefeningen
Zelfmassage (met eigen hand of met foamroller of balletje) van onderarm- of bovenarmspieren, zie video. Zie bol.com: massageolie
Massage met hulpmiddel zoals een flesje of foamrolletje. Zie bol.com: 'foamroller'
Zie ook 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'massage / regio elleboog'
Warmtepakking op onderarm- of bovenarmspieren. Zie bol.com: cold/hotpack
Losmaakoefeningen (vaak en kort doen) om spieren en ellebooggewricht los te houden (eindstanden vermijden), zie verder bij oefeningen.
Koude pakking op het gewricht (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling). Belangrijkste doel van de koude is pijndemping (ook dus mogelijk om bij veel pijn gedurende de dagen na de verzwikking toe te passen). Zie bol.com: cold/hotpack
Bewegen, werken, sporten
Bespreek met de huisarts of fysiotherapeut of er beperkingen zijn.
Neem bewegingen van de elleboog die bij sport/ werk plaatsvinden zo nodig door met trainer of fysiotherapeut.
Maak zo nodig gebruik van een sportbrace voor de elleboog. Zie bol.com: Sportbrace elleboog
Als de eigen sport of werksituatie niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven:
Bij fitnessclub oppassen voor overbelasting: trainen zonder of met beperkte gewichten. Soms is het beter om thuis vaak en kort te trainen met dynaband / gewichtjes.
Doe functionele oefeningen: iets zwaars (bv stofzuiger) optillen en wegleggen
Bij inscheuring graad 1 en 2
In beweging houden, maar voorkom overbelasting: voorkomen te veel zwelling rond elleboog (iets mag) en voorkomen van te veel pijn (iets mag). Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen, koffer tillen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen).
Voorkomen van belastende bewegingen (eea is afhankelijk van de richting van instabiliteit / aangedane banden) eerste 3 maanden zoals
Tillen voor het lichaam met duim van hand boven
Werpen boven hoofd, met duim hand naar achteren werkende krachten
Overstrekken elleboog
Bij operatie
Bij inscheuring band graad 3
Volg altijd het protocol van de eigen specialist, voor mogelijke adviezen zie onder
Voorkomen van naar binnen (tillen voor het lichaam, met duim van hand boven) en naar buiten (werpen boven hoofd, met duim hand naar achteren) werkende krachten eerste 3 maanden (eea afhankelijk van richting instabiliteit)
Na 3 maanden sportspecifiek trainen
Na ongeveer een half jaar beginnen met sporten. Eea is afhankelijk van de soort sport (racketsporten en werpsporten zijn belastend voor de elleboog) en de intensiteit waarop de sport gedaan wordt
Volledige sterkte van de banden vaak pas na een jaar
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid.
Kleine bewegingen maken ivm verzwikkingsgevaar!
Rekoefeningen: eventueel na herstel bandjes
Na eerste herstelperiode spierversterkende oefeningen en stabilisatie oefeningen voor de spieren rond de elleboog.
Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen, koffer tillen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen).
Sport / werk specifiekeoefeningen
Mogelijk oefenprogramma bij deze klacht, zie onder. Zie video met veel van de onderstaande oefeningen 'oefeningen voor het ellebooggewricht en armspieren'. De video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient', tenzij anders vermeld
Losmaakoefeningen voor elleboog gewricht en onderarmspieren / lig of zit of stand / armen langs lichaam.
Aan- en ontspannen onderarmspieren door vuist te maken of te knijpen in balletje (zie bol.com: knijpballetje)
Krachtoefeningen / zo mogelijk oefening verzwaren met gewichtje, flesje, andere hand, elastiek / zit of stand / armen langs lichaam (zie bol.com: gewichten en elastische banden en balletje en putty en handknijper)
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Hyperpronatie beste behandeling zondagmiddagarmpje (2017). Een zondagmiddagarmpje in een keer goed zetten lukt vaker met de hyperpronatietechniek dan met de supinatie-flexietechniek. Tot die conclusie komen Rens Bexkens (Massachusetts General Hospital en AMC) en collega’s in American Journal of Emergency Medicine (2017;35:159-63).
Liefst zo snel mogelijk functioneel nabehandelen om de kans op maximaal functieherstel te vergroten.
Gipsbehandeling bij geen breuk liever niet
Bij een complexe elleboogluxatie met een substantiële fractuurdislocatie: osteosynthese doen voor herstel van de ossale stabiliteit, de patiënt kan direct postoperatief oefenen.
Bij persisterende instabiliteit na osteosynthese: een dynamische elleboogfixateur gebruiken, zodat de patiënt direct postoperatief mag beginnen met oefentherapie.
