Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding linker hand: links handrug en rechts handpalm. In rood strekspier duim en in groen bandje waar pees onder door loopt (= locatie 'quervain).
In het kort
Andere benaming: Ziekte van Quervain
Er is sprake van een peesirritatie van de strekspieren van de duim thv tunnel. Zie boven tekening
Functie: Bewegen duim van hand af
Oorzaak is meestal overbelasting
U heeft klachten bij het strekken van de duim en bij bewegingen van duim voor handpalm (knijpen)
Herstel van een peesklacht kan lang duren (paar maanden tot meer dan 1 jaar) omdat het slecht doorbloed weefsel is.
Bij klachten tgv werken achter computer klik op 'werk bureau'
Bij klachten tgv huishoudelijk werk, klik op 'werk in huis'
Binnen mogelijkheden hand gebruiken is positief voor het herstel
De fysiotherapeut geeft uitleg, adviezen en oefeningen om de voorwaarden van herstel optimaal te maken
Zo nodig ook samen kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Bijvoorbeeld injectie bij huisarts of orthopeed
Andere benaming: peesschede ontsteking van de quervain of syndroom van de quervain of peesirritatie van de quervain of tendinitis van de quervain
Anatomie
De spieren die bij de ziekte van quervain betrokken zijn, zijn de strekspieren van de duim: de extensor pollices longusspier en de extensor pollices brevisspier. De pezen van deze spieren lopen ter hoogte van de pols door de zgn peesschede, waar overbelasting ontstaan kan
Zie google afbeeldingen:quervain. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn
Pezen worden door krachttraining gezonder, minder pijnlijk, sterker en slanker (minder gezwollen)
Uit onderzoek komt dat excentrische oefeningen van belang zijn bij peesaandoeningen (zie aanvullende informatie 2.4)
Achterhalen oorzaak is bij peesklachten van belang (zie verder)
Voor uitgebreide en algemene informatie tav een peesklacht zie het onderwerp 'spierpeesklacht' op deze site.
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Nauwe/ strakke peesschede
Overbelasting door herhaling van een zelfde beweging door
Werk (computer)
Sport
Computerspelletjes
Huishouden (kneden, wringen, grijpen)
Kwaliteitsvermindering van de pees (bijvoorbeeld door ouder worden of lange periode van overbelasting)
Trauma / val op duim
Na periode van onderbelasting of immobilisatie (periode gips)
Tijdens en na zwangerschap komt het vaker voor, mogelijk heeft dit met hormonen te maken.
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn
Bij druk op de strekpezen van de duim
Bij strekken (duim bewegen van wijsvinger af en naar achteren strekken) duim tegen weerstand
Bij rekken strekpees duim (duim richting pink of 'finkelsteintest’ ). Zie google afbeeldingen:de'finkelsteintest’
Zwelling thv pezen
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 2 - 4 behandelingen voldoende.
Tijd is de belangrijkste factor bij het herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Vierde behandeling enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. Eea is afhankelijk van uitgebreidheid blessure, het herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Zelf stabiliseren duim om overbelasting te voorkomen: Duim in basisgewricht licht gebogen en iets naar voren (= neutrale stand)
Pijn verminderen / ontspannen
Masseren/ frictioneren pees duim. Zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij 'massage/massage elleboog-onderarm'
Doe vaak en kort losmaakoefeningen voor duim, zie onder bij oefeningen
Koude pakking (zakdoek tussen huid en pakking, 10 minuten per keer, 20 minuten tussen elke koude behandeling). Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'. Zie ook onder afbeelding van 'bol.com'
Bewegen, sporten en werken
Niet met medicatie / pijndempers sporten of belastend werk doen
Als de eigen sport / werk niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieve
Bij operatie volg richtlijn specialist.
Eerste 48 uur hand in drukverband omhoog houden in mitella
Daarna 2 weken een elastische kous
Geen zware dingen tillen met geopereerde hand gedurende zes weken na de operatie.
Vingers goed blijven bewegen de hele periode
De klachten kunnen nog enige weken aanhouden omdat het weefsel rondom en de pezen moeten herstellen.
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Losmaakoefeningen en peesglijoefeningen om geirriteerde pezen 'slanker te maken'
Neem met de fysiotherapeut door welke activiteit/sport u het beste weer kan doen. Rustig opbouwen van dagelijkse activiteiten (afwassen, stofzuigen, deur openen....) is belangrijkste oefening (= functioneel trainen). Bij alle activiteiten/ sporten stabiel houden duim
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Onderstaande video's komen van website 'xpertclinic' en 'rehab my patient', tenzij anders vermeld
Houdingsoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen / beweging eventueel ondersteunen met andere hand
Aannemen neutrale positie pols: Midden handrug in rechte lijn met onderarm (of middelvinger in het verlengde van de pols en onderarm) en hand in lichte stand naar achteren.
Losmaakoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen / beweging eventueel ondersteunen met andere hand
Vuist maken met vingers en duim en strekken vingers en duim
Variatie: Van langzame beweging naar snel
Variatie: Van kleine bewegingsuitslag naar groot
Duim linksom en rechtsom draaien vanuit basis gewricht duim
Buigen duim : Duim buigen voor handpalm langs en terug bewegen.
Vingers en duim gestrekt, beweeg hand zijwaarts naar pink zijde
Vingers gestrekt en duim voor handpalm, beweeg hand zijwaarts naar pinkzijde
Duim voor handpalm en vingers om duim, beweeg hand zijwaarts naar pinkzijde
Peesglijden quervain: Elleboog op tafel, hand en vingers gestrekt, beweeg hand naar pinkzijde en daarna hand naar achteren (strekking pols) met spreiding in duim.
Rekoefeningen / lig of zit of stand / elleboog licht gebogen
Duim in hand omsluiten, pink richting onderarm bewegen, houd uiterste stand even aan en beweeg terug (rekken strekspier duim)
Duim strekken maximaal (beweging eventueel ondersteunen met de andere hand), houd uiterste stand even aan en beweeg terug (rekken buigspier duim)
Kracht- en stabiliteitsoefeningen / oefening zo mogelijk verzwaren met gewichtje (flesje) of elastiek of klei of andere hand of handknijper
Spreiden:Tegen weerstand in (elastiekje of vinger andere hand) duim verschillende kanten op bewegen.
Naar buiten houden duim: duw met vinger andere hand duim naar binnen terwijl u de duim daar wilt houden (= excentrische oefeningen, doornemen met fysiotherapeut)
De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn.
De huisarts kan een patiënt met een De Quervain-tendinitis goed behandelen. Bij kort bestaande en/of geringe klachten kan immobilisatie van het polsgewricht met behulp van een spalk en een NSAID wellicht enige verbetering geven. Bij langer bestaande en/of ernstige pijnklachten is spalkbehandeling niet effectief, maar een lokale corticosteroïdinjectie is dat wel. Soms zijn er meerdere injecties nodig. Bij onvoldoende verbetering kan de huisarts overwegen de patiënt naar een (plastisch) chirurg te verwijzen voor het operatief klieven van de peesschede. Een NSAID heeft geen toegevoegde waarde aan de behandeling van zowel de injectie als de spalk.
Conclusie; ‘Een operatie is ingrijpender en geeft naderhand vaak klachten en restverschijnselen. Dus ik adviseer om ook bij het carpaletunnelsyndroom altijd in eerste instantie een injectie te geven, eventueel gevolgd door een tweede injectie als de klachten na twee à drie weken nog niet zijn verdwenen. Injecteren is veilig, goedkoop en makkelijk toe te passen. En een operatie kan altijd nog!
Conclusie: Lokale corticosteroïdinjecties door de huisarts zijn op korte termijn zeer effectief bij carpaletunnelsyndroom, trigger finger en tendovaginitis van quervain. Op langere termijn meeste effect bij trigger finger en tendovaginitis van quervain beter dan bij het carpaletunnelsyndroom.
Zie boek 'onderzoek en behandeling van peesaandoeningen, Koos van Nugteren en Dos Winkel'
Uit onderzoek komen positieve resultaten t.a.v excentrische oefeningen bij achillespeesklachten, patellapeesklachten en extensor carpi radialis brevis (tenniselleboog) peesklachten. Voor andere peesklachten is het advies om excentrische oefeningen te doen, ondanks het feit dat daar geen onderzoeksresultaten voor zijn
Boek: Onderzoek en behandeling van middenhand en vingers H2 (Tendinose van de pezen van de m. extensor pollicis brevis en de m. abductor pollicis longus (ziekte van De Quervain)) en H 2a (de ziekte van De Quervain tendovaginitis stenosans of tendinose?), Koos van Nugteren
