Zenuw: Kuitbeenzenuw uitval, klapvoet

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
SAM 5541
  • Zie boven afbeelding voorzijde linker knie, in geel de kuitbeenzenuw, die betrokken kan zijn bij een klapvoet

In het kort: 

  • Andere benaming: Uitval van peroneuszenuw thv knie
  • Ter hoogte van de knie loopt de kuitbeenzenuw over het fibulakopje. Zie afbeelding boven
  • Functie: heffen voet en pijn/ warmte buitenzijde onderbeen + voetrug
  • Oorzaak kan o.a zijn beknelling (tape, gips), trauma (botbreuk)
  • Klachten zijn klapvoet en gevoelsstoornis buitenzijde onderbeen + voetrug
  • In de periode dat er sprake is van een klapvoet kan een 'klapvoet brace' ondersteunen bij het lopen
  • De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel

  • Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden

  • Andere benaming: Uitval van peroneuszenuw thv knie of letsel peroneus zenuw thv heup/ knie of peroneus zenuwsyndroom of vervus fibularis of nervus peroneus
  • Anatomie (zie ook aanvullende informatie 2.5)
    • De kuitbeenzenuw splitst zich af vlak boven de knie van de heupzenuw (nervus ischiadicus), die op zijn beurt vanuit de plexus lumbosacralis en de zenuwwortels van de lage rugwervel 4 en 5 ontspringt. Ter hoogte van de knie loopt de kuitbeenzenuw over het fibulakopje, waar hij zeer gevoelig is voor druk en rek, en splitst vervolgens in de oppervlakkige en diepe kuitbeenzenuw (nervus peroneus superficialis en profundus).
    • Functie kuitzenuw (peroneuszenuw)
      • Voet heffen (tibialis anteriorspier)
      • Pijn en warmte onderscheiden met de huid (buitenzijde onderbeen en voetrug).
    • Zie video website 'schooltv': het been / kniegewricht
    • Zie google afbeeldingen: peroneus zenuw Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
  • De kuitzenuw kan ingekneld raken ter hoogte van de buitenkant van de knie.
  • Gevolg van een letsel / beknelling aan de kuitzenuw is dat er sprake is van het niet goed functioneren van de zenuw 'nervus peroneus'. 
  • De behandeling is afhankelijk van de ernst van de afwijkingen die worden gevonden op het elektromyografisch onderzoek en van het soort letsel (zie onder bij oorzaken).  Bij voorbijgaande druk op de zenuw wordt in regel binnen enkele maanden herstel verwacht.  Bij ernstige beknelling is een neurolyse (het losmaken) van de zenuw thv de buitenkant van de knie geïndiceerd.
  • De zenuw wordt naar verhouding vaak verwond of beschadigd

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

  • Extreem gewichtsverlies
  • Erfelijk: door ligging zenuw eerder beschadiging
  • Rechtstreekse druk op buitenzijde knie: gedurende lange tijd met gekruiste benen zitten, bij langdurige autoritten waarbij knie tegen de deur gehouden wordt, gips wat knelling veroorzaakt, verband rond knie
  • Bedlegerigheid
  • Overbelasting: langdurig gehurkt werken tijdens schilderwerk, kniebuigingen onder belasting op een sportschool
  • Interne druk: bijvoorbeeld een Bakerse cyste of kalkvorming thv de zenuw bij artrose knie of compartimentsyndroom
  • Operatie 
  • Trauma: kuitbeen botbreuk, messteek
  • Langdurig alcohol gebruik
  • Bijkomende ziekte: diabetes

Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

  • Een klapvoet of dropvoet
    • Heffen voorvoet is moeilijk
    • Tenen wijzen naar beneden
    • Slepen over de grond tijdens het lopen. Om dit te voorkomen voet hoog optillen (= zgn hanentred)
    • Voet meestal naar binnen gedraaid
    • Moeilijk of niet op de hielen kunnen staan.
  • Aan zijkant van het onderbeen en de voetrug: Branderige pijn, zwelling, blauw of paars verkleuring huid, gevoelsstoornissen

Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

  • Fysiotherapeut
    • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
      • Eerste behandeling: Diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
      • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
      • Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
      • Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
      • Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
  • Huisarts
    • Doorverwijzen: onderzoek (echo / rontgen) / fysiotherapeut / neuroloog als ondanks de adviezen en oefeningen de klachten blijven na 2 maanden aanwezig blijven. Zie aanvullende informatie 2.7
  • Specialist, neuroloog:
    • Onderzoek: Elektromyografisch onderzoek (spier-en zenuwtest) / rontgen / MRI. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
    • Operatie: weghalen cyste, losmaken zenuw (neurolyse)
    • Hulpmiddel: Voorschrijven peroneusveer / enkel - voetorthese
  • Podotherapeut: bij voetproblemen

Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

  • Een enkel - voet orthese (peroneusveer) of een klapvoetbrace geeft ondersteuning bij het heffen van de voet tijdens het lopen. Zie het onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'ondersteuning'. Zie ook de onder de afbeelding van bol.com van een 'klapvoetbrace'

9200000023244381

  • Als er sprake is van balansproblemen, zie het onderwerp 'valpreventie' op deze site
  • Niet met de benen over elkaar te zitten
  • Zo weinig mogelijk te hurken.
  • Bescherm de voet en het onderbeen tegen verwonding (bij verminderd gevoel)
  • Draag goed schoeisel: geen knelling in voorvoet / schoen doorlopend tot boven de enkels om verzwikking te voorkomen / platte hakken
  • Draag geen strakke sokken
  • Verzorg de voeten goed: bezoek regelmatig een pedicure
  • Controleer op kleurverschillen, wondjes, blaren, ontstoken nagels en ander letsel dat ernstige infecties kan veroorzaken
  • Zit niet lang achter elkaar met de benen over elkaar. Dat kan bijkomende beschadigingen van de zenuwen veroorzaken
  • Maak gebruik van een loophulpmiddel (wandelstok / elleboogkrukken / looprekje) als het lopen problemen geeft. Zie het onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'lopen'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel voor u geschikt is. Zie filmpje en onderstaande afbeelding van website 'samenbeterthuis.nl.

Hqdefault   

Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn           

SAM 3759

  • De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)

  • Als het mogelijk is functioneel oefenen/trainen ( = traplopen, opstaan en gaan zitten, wandelen, hometrainer, tuinieren, fietsen, stofzuigen, sport doornemen die gedaan wordt 'droog oefenen' zoals  bijvoorbeeld tennis bewegingen met racket doornemen in oefenzaal) omdat dit aansluit bij het normale gebruik spieren en gewrichten

SAM 2331

De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn

  1. Websites
    1. Medic info: letsel van peroneuszenuw
    2. Instituut voor Neuropathische Pijn: peroneus letsel
    3. De Nederlandse Vereniging voor Neurologie: klapvoet
    4. Medicinfo: Letsel van de nervus peroneus
    5. Zie ook op deze site: zenuwklacht
  2. Onderbouwing  
    1. Beknelling van de N. peroneus superficialis (2009). Entrapment van de N. peroneus superfi cialis was bij onze patiënt met een aanzienlijke vertraging gediagnosticeerd. Kennis van deze aandoening en een gerichte anamnese en lichamelijk onderzoek maken het herkennen van deze aandoening eenvoudiger. Hierdoor kan men de diagnose eerder stellen en zo de patiënt een rondgang langs diverse medisch specialisten besparen. De behandeling bestaat uit het vrijmaken van de zenuw en een beperkte fasciotomie.
    2. Anatomie
      1. Anatomy Animated Tutorial: youtube filmpje, de knie en het onderbeen (na minuut 8 info over peroneuszenuw)
      2. Clinical Anatomy: Knee (na minuut 13.25 info over peroneuszenuw)

      3. Dr. Nabil Ebraheim: Superficial Peroneal Nerve Anatomy
      4. Wikipedia: Musculus tibialis anterior
      5. Mack Wingreen and Kyle Staly: Dorsiflexor weakness
    3. Google scholar: peroneus zenuwletsel
    4. Huisarts en wetenschap,
      1. Klapvoet (2014). Leg uit dat de klachten meestal binnen twee tot drie maanden vanzelf overgaan. Adviseer de patiënt om niet met de benen over elkaar te zitten en zo weinig mogelijk te hurken. Vraag de patiënt om na twee maanden terug te komen en verwijs naar een neuroloog indien er geen verbetering is. Adviseer schoenen met een platte hak die tot boven de enkel reiken om zwikken van de enkels te voorkomen. Verwijs bij ernstige zwakte naar de fysiotherapeut voor gerichte spierkrachttraining. Adviseer bij een ernstige parese om een enkel-voetorthese te laten aanmeten om valgevaar te minimaliseren.
      2. Beknelling van de N. peroneus superficialis (2009). Conclusie: Entrapment van de N. peroneus superficialis was bij onze patiënt met een aanzienlijke vertraging gediagnosticeerd. Kennis van deze aandoening en een gerichte anamnese en lichamelijk onderzoek maken het herkennen van deze aandoening eenvoudiger. Hierdoor kan men de diagnose eerder stellen en zo de patiënt een rondgang langs diverse medisch specialisten besparen. De behandeling bestaat uit het vrijmaken van de zenuw en een beperkte fasciotomie.
    5. Diagnose stellen

Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is