Bot en pees: Peesloslating aan bovenrand knieschijf bij kinderen
Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding zijkant knie, in bruin de knieschijf en in rood locatie sleeve fractuur.
In het kort
Andere benaming: Sleeve botbreuk
Loslating van de pees voorzijde bovenbeenspier thv de bovenkant knieschijf (= groeischijf)
Oorzaak: explosieve beweging (sport, bv. skaters)
Leeftijd waarin blessure kan ontstaan: rond 13jaar
Meestal is operatie nodig.
De fysiotherapeut kan uitleg, adviezen en oefeningen geven
Zo nodig ook samen kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming:
Anatomie
De bovenbeenspier (quadriceps) loopt uit in de knieschijf en de knieschijfpees. Deze knieschijfpees hecht vast aan de voorzijde van het onderbeen (= locatie groeischijf).
Bij een sleeve fractuur is er sprake van loslating van de pees van de voorzijde bovenbeenspier (quadricepsspier) thv de bovenkant (kraakbeenrand) van de knieschijf
Bij een kind groeien de botten vanuit zo genaamde groeischijven. De groeischijf bestaat uit kraakbeen cellen, die zachter en gevoeliger voor overbelasting zijn dan volwassen bot
Leeftijd waarin blessure kan ontstaan: tussen 8-16 jaar (meestal rond 13jaar)
Diagnose soms lastig te stellen. Voor een optimale herstel is het belangrijk om snel na de blessure in te grijpen
Meestal is operatie nodig. Soms is operatie niet nodig als er niet sprake is van een volledige loslating: resultaten hiervan vallen tegen.
Komt veel voor bij skaters
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u van belang is
Explosieve beweging: strekking knie
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Plotselinge hevige pijn tijdens springen, neerkomen vanuit sprong, sprinten
Hoogstand knieschijf
Zwelling knie
Gap bij onderrand knieschijf
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Vierde behandeling: Enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. E.e.a is afhankelijk van uitgebreidheid van de klacht, het herstel, het oppakken van adviezen /oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Lopen met loophulpmiddel: zie onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site, kijk bij 'lopen'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel voor u nodig is. Ziefilmpje en onderstaande afbeelding van website 'samenbeterthuis.nl. Zie bol.com: elleboogkrukken // rollator // looprekje
Losmaakoefeningen vaak en kort doen, zie verder bij oefeningen
Koude pakking (tien minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling). Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'. Zie bol.com: hot/coldpack
Bij operatie: Neem de onderstaande punten samen met uw fysiotherapeut enkele weken voor de operatie door.
Wondverzorging bij operatie
Dagelijks wond inspecteren op roodheid, zwelling en wondvocht.
Als wond droog is, hoeft er geen pleister meer op.
Douchen als de wond droog is
Bij wondlekkage dagelijks een schone pleister op de wond plakken.
Soms kunnen de huidhechtingen wat irritatie veroorzaken en kan de huid rondom de hechtingen wat rood zijn. Dit is geen reden tot ongerustheid.
Contact opnemen met de afdeling spoedeisende hulp als been dik wordt, tintelt, klopt, wit of blauw wordt en er binnen enkele uren na het hoog houden geen verbetering optreedt.
Week 1-2: Immobilisatie knie in strekking met spalk
Na week 2 rustige losmaakoefeningen voor de knie
Na 4 maanden operatie materiaal verwijderen
Mogelijke complicaties
Last van irritatie van het fixatiemateriaal (metalen vlechtdraad), omdat het materiaal hier vlak onder de huid ligt: kan na 4 jaar verwijderd worden
Doofheid van de omliggende huid
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u van belang zijn
Volg altijd instructies van de eigen specialist en fysiotherapeut
Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
Opvoeren belasting pas toegestaan als de breuk al enigszins is vastgegroeid. De richtlijn van de orthopeed, röntgenfoto's en de eventuele pijnklachten geven een indicatie wanneer de oefeningen verzwaard kunnen worden. Punten die van belang zijn bij een ‘sleeve fractuur van de knieschijf’. Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om enkel//elastische bande
Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht zie onder, en zie video waar de meeste van de onderstaande oefeningen in voorkomen.
De video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient', 'sportzorg' en 'kniecare'.
Losmaakoefeningen voor beenspieren en knie gewricht, uitvoeren in buiklig of ruglig of zit of stand
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Eventueel oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sport-/ werkspecifiek trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Als het mogelijk is functioneel oefenen/trainen ( = traplopen, opstaan en gaan zitten, wandelen, hometrainer, tuinieren, fietsen, stofzuigen
De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn
Functionele prestatie van de onderste extremiteit kan worden vastgelegd middels verschillende testen (o.a. figure-of-8-hoptest, sidehoptest, single-leg triple hoptest), waarbij de single-leg triple hoptest (SLTH) het meest bruikbare instrument is
