Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie onder afbeelding binnenzijde knie, in bruin knieschijf.
In het kort
Bij een instabiele knieschijf zijn de banden te ruim en/of de spieren verzwakt
Oorzaak kan zijn door trauma of genetisch (hypermobiel)
Er is sprake van regelmatige verzwikkingen en daardoor pijn, zwelling en instabiel gevoel
Oefeningen kunnen helpen meer stevigheid te geven rond de knieschijf
Ook een brace of tape kan ondersteuning geven
De fysiotherapeut kan begeleiding geven door uitleg, adviezen en oefeningen
Anatomie
De knieschijf is een driehoekig bot, dat in de de pees van de quadriceps (spier aan de voorzijde van het bovenbeen) ligt. De achterzijde van de knieschijf is puntig van vorm, waarmee hij past in de groeve die het bovenbeen vormt. In de groeve beweegt de knieschijf op en neer bij kniebewegingen.
Bij knieschijf instabiliteit is er sprake van een te grote beweeglijkheid van de knieschijf in de groeve
Komt het meeste voor in leeftijd tussen 10jaar en 17jaar
Meestal is er sprake van instabiliteit naar buiten toe
Vaak bij explosieve bewegingen/ activiteiten klachten
Na verzwikking knieschijf veel kans op herhaling
Door verzwikking kans op
Afscheuren pees onder knieschijf
Kraakbeenbeschadiging achter knieschijf en op lange termijn artrose
Voor algemene en uitgebreide informatie over instabiliteit, zie het onderwerp 'instabiliteit' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u van belang is
Trauma
Draai van de knie naar binnen en de voet naar buiten
Stoot van opzij
Anatomische variatie: X benen, over beweeglijkheid (slappe banden), over strekking knieën, hoogstand knieschijf, naar buiten staan knobbel onder knieschijf (tuberositas tibea)
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Zwelling rond de knieschijf
Pijn (meestal voorzijde knie)
Gevoel van instabiliteit, ‘er doorheen kunnen zakken’
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Derde behandeling: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Vierde behandeling: Enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer) behandelingen plannen. E.e.a is afhankelijk van uitgebreidheid van de klacht, het herstel, het oppakken van adviezen /oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst'
Huisarts
Medicatie: pijndemping
Doorverwijzen: fysiotherapeut / specialist als klachten aanwezig blijven of regelmatig terugkomen ondanks de adviezen en oefeningen
Specialist, orthopeed
Onderzoek: rontgen, MRI, CTscan. Zie ook startpuntradiologie.nl: knie
Immobiliseren: brace, tape
Operatie als verzwikkingen veel voorkomen, als adviezen en oefeningen geen afdoende resultaat geven, bij sporters, bij slotklachten
Podotherapeut voor correctie stand voet (naar binnen zakken van de voet) door middel van zooltjes.
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Beweeg de knie binnen de pijngrens.
Loop op geleide van de pijn (kleine stapjes met een 'normale afwikkeling').
Gebruik bij veel pijn krukken, zie onderwerp 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'lopen'. Neem met de fysiotherapeut door welk loophulpmiddel voor u nodig is. Zie bol.com: elleboogkrukken // rollator // looprekje
Gebruik tape of brace. Tapen eventueel als ondersteuning van de therapie: knieschijf naar binnen tapen (voorkomen verzwikken naar buiten). Zie gipskamer Radboud UMC: Tapen knieschijf ivm verzwikking. Zie bol.com: brace knie.// medical tape
Werken, autorijden etc. laten afhangen van de ernst van de blessure
Vermijd hobbelige/oneffen terreinen
Als de knieschijf nog eens uit de kom schiet, probeer hem dan zelf weer op zijn plaats terug te duwen: Strek het been voorzichtig, houd het goed recht en duw de knieschijf terug.
RICE na verzwikking. Zie website 'fysioclub', video's:Rice
Rust: ontzie de knie en probeer er zo weinig mogelijk op te staan.
Ice (ijs): koel de knie minstens 15 minuten. Gebruik hiervoor een cold-pack, een washandje met ijsklontjes of stromend, koud water. Leg altijd een theedoek of dunne handdoek tussen uw huid en het ijs om verbranding te voorkomen. Zie bol.com: hot/coldpack
Compression (drukverband, elastische zwachtel, steunkous): na het koelen geeft een drukverband de knie stevigheid en tegendruk tegen de zwelling. Zie bol.com:drukverband
Elevation (verhoging): hou de knie / het been zo veel mogelijk omhoog (vooral de eerste 48 uur) en laat hem zo weinig mogelijk naar beneden hangen. Dan blijft de vochtophoping in de knie beperkt.
Ontspannen / pijndempen
Losmaakoefeningen, vaak en kort doen, zie verder bij oefeningen
Als de eigen sport niet meer uitgeoefend kan worden, zoek dan naar alternatieven. Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is:
Trainen in het water is zinvol omdat de spieren versterkt worden, zonder dat kniegewrichten te zwaar belast wordt. Zie ook video's op website 'physiotec', aquatherapie.
Probeer in plaats van te lopen meer te fietsen. Een snorfiets of een fiets met een lage instap is ideaal voor mensen met knieklachten.
Zorg voor goede warming up en cooling down
Lange afstanden liever met fiets afleggen ipv wandelen
Wandelen: liever vaak en korte afstanden dan 1 maal een lange afstand
Bij fitness: In eerste instantie trainen zonder of met beperkte gewichten
Bij operatie
6 weken immobiliseren
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij een voorste kruisbandoperatie
Volg altijd instructies van de eigen specialist en fysiotherapeut
Oefenen op geleide van de pijn. Eventuele pijn bespreken met de fysiotherapeut.
Aandachtspunten bij het oefenen
Voorkom overstrekking in de knie tijdens het oefenen
Oefenen springtechniek bij sporters
Gebruik van spiegel kan zinvol zijn
Niet neerkomen met knie naar binnen draaiend!
Tapen eventueel als ondersteuning van de therapie: knieschijf naar binnen tapen (voorkomen verzwikken naar buiten). Zie gipskamer Radboud UMC: Tapen knieschijf ivm verzwikking. Zie bol.com: medical tape
Voortgang evalueren dmv zgn 'stoplichten'. Naar volgende fase in revalidatie bij voldoen aan specifieke criteria (bepaald de fysiotherapeut!): vocht in knie, beweeglijkheid knie, pijn, controle quadriceps, looppatroon.
Losmaakoefeningen bij pijn en stijfheid
Krachtoefeningen bovenbeenspieren (dus ook de niet aangedane zijde!), de romp (core stability)
Stabiliteitsoefeningen (balans en coordinatie)
Kracht- en uithoudingsvermogen: Hometrainer, crosstrainer, looptraining. Maak zo nodig gebruik van hulpmiddelen, zie bol.com: Oefenmat // gewicht om enkel//elastische banden
Sport / werk specifieke oefeningen / training
Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht zie onder, en zie video waar de meeste van de onderstaande oefeningen in voorkomen.
De video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient', 'sportzorg' en 'kniecare'.
Losmaakoefeningen voor beenspieren en knie gewricht, uitvoeren in buiklig of ruglig of zit of stand
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Eventueel oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport die gedaan wordt of werk (bijvoorbeeld tiltechniek) doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn in eerste instantie de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sport-/ werkspecifiek trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
Als het mogelijk is functioneel oefenen/trainen ( = traplopen, opstaan en gaan zitten, wandelen, hometrainer, tuinieren, fietsen, stofzuigen
De fysiotherapeut maakt een oefenprogramma van de oefeningen die voor u geschikt zijn
To conclude, this systematic review showed that PROM scores consistently improve after the nonoperative management of patellar dislocations, but they do not return to their preinjury function, and the pooled redislocation rate was 31%. The treatment of patellar instability in the literature is highly variable, and there is no definitive evidence to inform the optimal intervention regimen. Health care professionals and patients should be aware of the risk of recurrent or ongoing instability with the nonoperative management of patellar dislocations. One or more of the authors has declared the following potential conflict of interest or source of funding: T.O.S. is supported by funding from the National Institute for Health Research (NIHR) Oxford Health Biomedical Research Centre.
