Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn
Zie boven afbeelding voorzijde bekken, in rood mogelijke locatie SI klachten
In het kort
Andere benaming: Sacro Illiacale klacht of SI klacht
De SI-gewrichten vormen de verbinding tussen het heiligbeen en het bekken. Zie boven afbeelding
Klachten kunnen o.a ontstaan door overbelasting, trauma (val) of een onderliggende aandoening (scoliose, Bechterew)
U heeft pijnklachten in lage rug en/of bil en/of bovenbeen (meestal 1 kant)
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden
Andere benaming: sacro illiacale gewrichtsklacht of heiligbeenklacht of sacro illiacaal syndroom
Anatomie
De SI-gewrichten vormen de verbinding tussen het heiligbeen en het bekken en daarmee tussen de rug en de benen. De gewrichten bevinden zich onderin de rug, aan weerskanten van de wervelkolom.
De SI gewrichten kunnen maar weinig bewegen, zodat rug en bekken vrij stevig met elkaar vetbonden zijn.
Er wordt verondersteld dat bij SI klachten er sprake kan zijn van
Gewrichtsblokkade
Een vergrote beweeglijkheid
Letsel aan de gewrichtsbanden
Voor uitgebreide en algemene informatie over rugklachten, zie het onderwerp 'rugklacht' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Anatomische oorzaak: S-bocht in wervelkolom, bekkenscheefstand door verschil in beenlengtes
Onderliggende problematiek: ontsteking (bijvoorbeeld ziekte van Bechterew), instabiliteit lage rug, heupklachten
Slechte houding of ingezakte houding
Overgewicht
Zwangerschap
Slechte lichamelijke conditie (bijvoorbeeld weinig spierkracht of uithoudingsvermogen)
Verkeerd (gelijktijdig te bukken en te draaien) of te zwaar tillen
Zware loop- of fietstraining
Blessure door val / verstappen. Zie filmpje op website 'veiligheid.nl':SI blessure in beeld
Onbekende oorzaak: Zonder duidelijke reden
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Pijn onderin de rug, meestal aan één kant en straalt uit tot in de bil. Soms straalt de pijn uit tot in het bovenbeen, maar meestal niet voorbij de knie. Ook kan er pijn in de lies zijn.
Bij het lopen
Bij traplopen
Bij op 1 been staan
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn.
Diagnose stellen dmv testen is lastig. Zie ook aanvullende informatie 2.3.1
Eventueel naar manuele therapie als adviezen en oefeningen niet helpen
Röntgenfoto of een MRI is in eerste instantie niet zinvol. Aspecten die uit een röntgen of MRI naar voren kunnen komen, zoals slijtage, a-symetrie in de wervelkolom e.d., zijn meestal niet de oorzaak van de klachten. Lichte afwijkingen in de anatomische structuur (bijvoorbeeld lichte variatie in de kromming van de wervelkolom of iets bekkenscheefstand door verschil in beenlengtes) zijn meestal niet de reden van rugklachten.
Specialist: orthopeed
Onderzoek: röntgen / MRI. Zie ook aanvullende informatie 2.4
Injectie: Injectie in het SI gewricht. Als dit tijdelijke verbetering geeft kan de oorzaak hier liggen
Pijnpoli of begeleiding meerdere hulpverleners (bijvoorbeeld fysiotherapeut en psycholoog), programma pijnmanagement, als lage-rugklachten regelmatig in ernstige vorm voorkomen, lang aanhouden en het dagelijkse leven bepalen
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Bedrust maximaal 2 dagen als bedrust de enige manier is waarop de de pijn onder controle gehouden kan worden, daarna op bed liggen afgebouwen
Beweeg zoveel mogelijk binnen de mogelijkheden, wandelen is 'de beste oefening' bij lage rugklachten.. Bewegen met iets pijn/napijn is niet erg: geeft geen beschadiging in rug!!
Opbouw van activiteiten, blijven werken of zo nodig hervatten van werkzaamheden (eventueel met tijdelijke aanpassing van werkzaamheden) bevordert het herstel.
Pijndagboek bijhouden (locatie pijn, hoeveel pijn op pijnschaal van 0-10, belastende activiteit gedaan ervoor, hoe lang hield pijn aan) als klachten lang aanhouden of regelmatig terugkomen en dit bespreken met fysiotherapeut of huisarts.
Voorkom lang staan of zitten: beweeg af en toe.
Pijnstillers (b.v. paracetamol) kunnen ervoor zorgen dat u ondanks uw blessure in beweging kunt blijven en goed kunt slapen. Het in beweging blijven is essentieel voor het herstel. Angst voor de pijn en angst om te bewegen kunnen de duur van de klachten verlengen. Ga echter met pijnstillers niet te veel bewegen, anders hebt u meer pijn als de pijnstiller is uitgewerkt
Zoek bij hoesten of niezen steun met de handen om de beweging naar voren te kunnen opvangen of duw de rug tegen een deur of muur
Draag stevige schoenen (geen schoenen met hoge hakken) of draag schoenen met demping (bijvoorbeeld hardloopschoenen) om de schok van de stappen op te vangen
Neem een matras (hoeft niet duur te zijn!!) wat niet te zacht maar ook niet te hard is (= gemiddelde hardheid). Zie aanvullende informatie 2.12.13
Wees alert in periodes van spanningen. Praat erover en kijk wat u eraan kunt doen
Neem door welke situaties overbelasting veroorzaken en kijk hoe dit voorkomen kan worden. Zie ook 'Voorkom overbelasting, thuis en op werk' (kijk oa bij punt 5)
Voorkom overbelasting van de lage rug. In het algemeen geldt: Voorkom gelijktijdig bukken en draaien, houd de rug zoveel mogelijk recht, gebruik waar mogelijk steun met de hand, voorkom lang staan en zitten. Dagelijkse activiteiten met 'stabiele lage rug' (= lage rug in neutrale stand) uitvoeren.
Belast beide benen even veel: niet op 1 been hangen.
Zorg voor een goede houding in zit en stand, zie onder bij oefeningen
Let op de houding bij werken achter de computer. Stel uw werkplek dagelijks correct in. Maak dit tot een vaste routine terwijl je ’s ochtends de computer opstart. Zie website 'hagbenelux: Instellen bureaustoel
Een rug brace kan ondersteuning bieden bij lage-rug klachten: bespreken met de fysiotherapeut. Zie ook 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'ondersteuning'. Zie aanvullende informatie 2.11.2 en 2.12.9
Door het 'uithangen' (aan bijvoorbeeld een rekstok) maakt u de lage ruggewrichtjes los en haalt u druk weg van de tussenwervelschijven in de lage rug.
Zoek samen met de fysiotherapeut welke houding of beweging de pijn verminderd (minder uitstraling, dus pijn meer centraal in rug), zodat daar gebruik van gemaakt kan worden
Ontspanningsoefeningen, Zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij ontspanning. Neem met de fysiotherapeut door welke oefeningen bij u passen. Yoga kan van toegevoegde waarde zijn bij chronische lage rugpijn (zie aanvullende informatie 2.5).
Door middel van warmte (pakking, douche, rode lamp) de spieren ontspannen
Losbewegen van de lage rug, zie verder bij losmaakoefeningen
Massage, zelf of met hulpmiddel. (foamroller). Zie 'oefeningen divers' op deze site en kijk bij massage / lage rug
Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is: duurtraining (wandelen, fietsen, zwemmen) en/of intervaltraining (bijvoorbeeld inspanningsblokjes van 5 minuten) en/of krachttraining.
Een goede conditie is van belang bij herstel lage rugblessures: wandelen, fietsen. Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is: duurtraining (wandelen, fietsen, zwemmen) en/of intervaltraining. Zie op deze site: bewegen, sporten en trainen 1.2, neem met de fysiotherapeut door welke activiteit voor u geschikt is.
Wandelen, fietsen en zwemmen zijn goede activiteiten bij klachten aan de rug. Zie ook video's op website 'physiotec', aquatherapie.
Als u een sport niet meer kunt uitoefenen, zoek dan naar alternatieven
Fitnessprogramma voor thuis of in fitnessclub: loopband waarbij de handen vastgehouden moeten kunnen worden aan de stangen / hometrainer/ duo trainer/ roeiapparaat.
Gebruik maken van DvD met 'virtuele wandelingen en fietstochten' (zieBol.com)
Activiteiten bijhouden ('fitmeter of een 'stappenteller) en eventueel bespreken met de fysiotherapeut of huisartsondersteuner
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Algemeen
Meeste oefeningen komen van de website 'rehab my patient' tenzij anders vermeld.
De oefeningen mogen iets pijn/napijn veroorzaken. Eventuele pijn doornemen met de fysiotherapeut
Houdings- en gewrichtsgevoeloefeningen
Losmaakoefeningen bij pijn of stijfheid
Rek-,kracht- en stabiliteitsoefeningen voor lage rug en benen
Vooral krachttraining van de diepe buik- en rugspieren (zie aanvullende informatie 2.18)
Core stability oefeningen: Wel in reëel perspectief zien (dus niet te zwaar maken), zie aanvullende informatie 2.37.1
Zenuwglijoefeningen als sprake is van klachten achterbeenzenuw (hernia)
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport of werk doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Sport: Techniek van sport die gedaan wordt. Bijvoorbeeld service bij tennis bij schouderklachten
Werk: Bijvoorbeeld tiltechniek
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek (of werkspecifiek) trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen
Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn
Welke invasieve behandelinterventie heeft bij een gediagnosticeerde pijn in het sacro-iliacale gewricht de voorkeur indien de conservatieve behandeling heeft gefaald? Aanbeveling: De werkgroep adviseert, op basis van expert opinion, bij een klinische verdenking op sacro-iliacale gewrichtspijn een proefblokkade onder rontgendoorlichting uit te voeren om de diagnose meer specifiek te maken.