Rug laag, staartbeen: Klacht

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
IMG 20200303 094923
  • Zie boven afbeelding wervelkolom
    • Boven is vooraanzicht, midden is achteraanzicht en onder is zijaanzicht
    • thv zwart is sacrum (= heiligbeen en staartbeen), thv rood is lage rug (5 wervels), thv blauw is middenrug (12 wervels) en thv geel is nek (7 wervels)

In het kort

  • Andere benaming: Klacht thv stuitje
  • Het stuitje zit recht onder het heiligbeen in het verlengde van de ruggengraat. Het bestaat uit drie à vijf met elkaar vergroeide wervels. Zie boven de afbeelding
  • Klacht kan o.a ontstaan door een val, zitten (op smal zadel of harde ondergrond), bevalling
  • U kan o.a pijn hebben bij zitten, opstaan, stoelgang
  • Staartbeenklachten zijn moeilijk behandelbaar

  • De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel

  • Zo nodig kijken welke hulpverlener zinvol is als klachten blijven of erger worden

  • Andere benaming: klacht stuitje of klacht stuitbeen of coccygodynie
  • Anatomie, neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen en video's voor u relevant zijn.
    • De wervelkolom bestaat uit bevat 7 halswervels, 12 borstwervels, 6 lendenwervels, het heiligbeen en het staartbeen. Het staartbeen wordt gevormd door 4 (soms 5) samengegroeide (staart) wervels
    • Zie google afbeeldingen: staartbeen, neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u van belang zijn

SAM 4738

  • Staartbeenklachten kunnen een onderdeel zijn van een andere klacht zoals bekkeninstabiliteit of van lage rugklachten
  • Staartbeenklachten zijn moeilijk behandelbaar.
  • Voor uitgebreide en algemene informatie over rugklachten, zie het onderwerp 'rugklacht' op deze site
  • Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

  • Zwangerschap: meestal de tweede helft van de zwangerschap
  • Bevalling of een eerdere bevalling waarbij het staartbeen geblesseerd is geraakt.
  • Val op het staartbeen
  • Overbelasting (paardrijden, fietsen op smal zadel, motorrijden, lang zitten op een harde ondergrond)
  • Tgv andere klacht: SI-gewrichtsklacht / bekken scheefstand / zwakte bekkenbodemspieren / heupgewrichtsklacht / bekkeninstabiliteit / overmatige spierspanningen van de bekkenspieren / bechterew / artritis psoriatica / piriformis syndroom / aanwezige cyste (zie aanvullende informatie 1.2)
  • Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door

  • Pijn ter hoogte van het staartbeen (bilspleet) bij
    • Zitten
    • Opstaan en gaan zitten
    • Stoelgang
    • Hoesten of niezen
  • Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

  • Fysiotherapeut / eventueel een manueleeltherapeut of een bekkenfysiotherapeut
    • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder.
  • Huisarts
    • Medicatie: pijndemper, ontstekingsremers / laxeermiddelen als pijn in het stuitje wordt veroorzaakt of toeneemt door of tijdens de stoelgang of constipatie
    • Doorverwijzen: onderzoek (röntgen) / fysiotherapeut / orthopeed als klachten ondanks adviezen en oefeningen aanhouden
  • Specialist, orthopeed 
    • Onderzoek: eventueel röntgen of MRI.
    • Injectie
    • Operatie: zelden succesvol / wordt zelden gedaan
  • Pijnpoli als klachten het dagelijkse leven gaan bepalen
  • Diëtist als de stoelgang de klachten doet toenemen
  • Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

  • Algemeen
    • Beweeg zoveel mogelijk binnen uw mogelijkheden.
    • Voorkom lang zitten. Maak bij een zittend beroep gebruik van een kniestoel of een statafel. Zie bol.com: kniestoel en stabureau
    • Bij fietsen: neem een breed fietszadel
    • Pijnstillers (b.v. paracetamol) kunnen ervoor zorgen dat u ondanks uw blessure in beweging kunt blijven en goed kunt slapen.
    • Een aangepast kussen kan helpen de druk op de stuit te verminderen bij het zitten. Gebruik bij voorkeur een schuimrubber kussen in een U-vorm of V-vorm. Elk type kussen of zithouding die bijdraagt aan vermindering van druk op de stuit is eigenlijk goed. Zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'zitten'. Zie ook onder afbeelding van 'bol.com' bij 'zitkussen met uitsparing'.

9200000047173582

  • Pijn dempen / ontspannen door

    • Losmaakoefeningen, zie verder bij oefeningen

    • Massage (van bijvoorbeeld de lage rug), zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage / lage rug

    • Ontspanningsoefeningen, zie 'oefeningen divers' en kijk bij ontspanning. Neem met de fysiotherapeut door welke ontspanningstechniek bij u past

    • Koude pakking op pijnpunten. Gebruik hiervoor een cold-pack, een washandje met ijsklontjes of stromend koud water. Bij ijspakking altijd een theedoek of dunne handdoek tussen de huid en het ijs leggen. Doel van koelen: pijndemping. Zie website 'rehab my patient': Koelen staartbeen. Zie bol.com: hot/coldpack

  • Bewegen / sporten
    • Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is: duurtraining (wandelen, fietsen, zwemmen) en/of intervaltraining (bijvoorbeeld inspanningsblokjes van 5 minuten) en/of krachttraining. zie 'bewegen en trainen' op deze site. Mogelijke activiteit is bijvoorbeeld trainen in het water, zie video's op website 'physiotec', Aquatherapie.
  • Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

SAM 3813

  • Punten die van belang zijn bij deze klacht
    • Houdings- en gewrichtsgevoeloefeningen
    • Losmaakoefeningen bij pijn of stijfheid 

    • Zo nodig rek-, kracht- en stabiliteitsoefeningen als sprake is van een lange periode van klachten, zie hiervoor oefeningen bij lage rugklachten

    • Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging

  • Voor een mogelijk basisoefenprogramma bij deze klacht, zie onderstaande oefeningen en zie video waar meeste van de onderstaande oefeningen op staan.

  • Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen

SAM 3852

  • De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)

  • De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn

  1. Websites
    1. Medicinfo: pijn aan het stuitje
    2. Mens en gezondheid, infonu: Pijn aan stuitje zonder val: oorzaken en behandeling
    3. Dokter.nl: discussieforum
  2. Onderbouwing  
    1. Pubmed: Coccygodynia (2010)
    2. Universitair pijncentrum Maastricht: Coccygodynie
    3. Google scholar: Coccygodynia 
    4. Anatomie
      1. Anatomy Lyon, filmpjes: The pelvis: sacrum, coccyx. Sacral and coccygeal nerve paths / arthrology of the pelvis The sacrococcygeal joint
    5. Huisarts
      1. 1 t/m 10 van 19 zoekresultaten voor 'os coccygis'
    6. Kiesbeter.nl: Wervelkolomgerelateerde pijnklachten van de lage rug
      • Welke invasieve behandelinterventie heeft bij gediagnosticeerde coccygodynie de voorkeur indien de conservatieve behandeling heeft gefaald?
        Aanbeveling? De werkgroep vindt dat bij een klinische verdenking op coccygodynie geen aanvullende proefblokkade moet worden verricht.


Contact

FysioTransparant (KvK nr. 76812103) is een initiatief van Ron van Duinen: Fysiotherapeut (BIG: 19033511604) en medisch socioloog.

e-mail: info@fysiotransparant.nl


Zoeken Fysiotransparant