Rug hoog: Hernia operatie

Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn. 
IMG 20200311 171733
  • Zie boven afbeelding wervel, in rood locatie uitstuping tussenwervel (geel) richting wervelkanaal (groen)

In het kort

  • Andere benaming: operatie nek of cervicale wervelkolom
  • De nek bestaat uit 7 wervelsZie boven thv geel en zie video op website 'Blausen': Anatomie van de nek
  • Bij een nekhernia is er sprake van druk op de uittredende zenuw door een uitpuilende tussenwervel of door slijtage thv uittredende zenuw: zie boven afbeelding
  • Door een operatie wordt de druk van de zenuw weggehaald
  • Na de operatie kunt u pijn in de nek en tussen de schouderbladen hebben. Soms is er nog gevoelsverandering van de huid (doof gevoel) of zijn er nog tintelingen in armen of benen. Overleg met de arts over eventuele pijnstilling.

  • De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel

    • Anatomie
        • De nek bestaat uit zeven wervels. Deze worden bij elkaar gehouden door banden en spieren. Tussen elke wervel zit een tussenwervelschijf, facetgewrichtjes en lopen er zenuwen langs de wervels. Bij een hernia is er sprake van een uitstulping, die op een zenuw drukt. De zenuwen lopen van de nekwervels naar de arm
        • Zie 'anatomie' op deze siteen kijk bij nek

      • Zie google afbeeldingen: nek hernia. Bespreek met de fysiotherapeut welke afbeeldingen voor u van belang zijn.
      • Zie filmpje 'blausen': anatomie van de nek, zie onder afbeelding van filmpje

    SAM 4748

    • Druk op nekzenuw (of nek hernia of cervicale radiculopathie of hernia cervicalis). 
      • Zachte hernia: door uitpuilende tussenwervel: 
        • Bij een hernia beeld wordt een operatie overwogen bij specifieke verschijnselen (spieruitval) of als er na ongeveer zes tot acht weken geen verbeteringen optreden of de klachten toenemen
      • Harde hernia: door uitgroei bot (artrose)
    • Een operatie wordt overwogen bij specifieke verschijnselen (spieruitval) of als er na ongeveer zes tot acht weken geen verbeteringen optreden of de klachten toenemen
    • Elk ziekenhuis en elke specialist heeft een eigen protocol bij een herniaoperatie. Het is zinvol om dit op te vragen bij uw neuroloog of neurochirurg en dit voor de operatie door te nemen, zodat u goed voorbereid naar het ziekenhuis gaat.
    • Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is

    • Voor de periode van klachten voor de operatie, zie het onderwerp 'nekklachten' op deze site.

    • Mogelijke verschijnselen na een ‘nek hernia operatie’
      • Na de operatie kan er sprake zijn van pijn in de andere arm doordat de uitstulping (de hernia) soms in het midden van het wervelkanaal zit. Bij de operatie kan de zenuw die naar de andere arm loopt, ook wat overprikkeld geraakt zijn. Dit verdwijnt vanzelf weer.
      • Pijn in de arm, die er voor de operatie was, is na de operatie soms nog aanwezig door. 
        • De zenuw zelf heeft tijd nodig om te herstellen. Dit herstel kan variëren van enkele weken tot ongeveer anderhalf jaar. De tijd van herstel is afhankelijk van de tijd dat de zenuw klem heeft gezeten, de plaats van de hernia, de grote van de beschadiging en de operatie techniek
        • Zwelling van de inwendige wond die nog druk geeft op de zenuw
      • Klachten kunnen na de operatie nog wisselend aanwezig zijn omdat het operatiegebied in de periode van herstel nog kwetsbaar is
      • Startstijfheid na nacht slapen kan nog lang aanwezig blijven. Advies is om wat losmaakoefeningen voor het opstaan te doen. 
    • Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door

    • Fysiotherapeut
      • De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel na de operatie. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
        • Eerste behandeling: Uitleg operatie,  te volgen protocol van specialist en eerste adviezen oefeningen
        • Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
        • Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
        • Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
        • Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel, het oppakken van adviezen oefeningen en van de eventueel aanwezige 'bewegingsangst') behandelingen plannen
    • Huisarts
      • Medicatie bij veel pijn. 
    • Specialist, neuroloog en neurochirurg
    • Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling

    • Algemeen
      • Volg altijd het protocol van uw specialist.
      • Neem contact op met de orthopedisch chirurg als uit de wond vocht of bloed gaat lekken, als het wondgebied dik, rood of pijnlijk wordt
      • Zie website van het Diaconessnhuis: Fysiotherapie na een operatieve behandeling bij een nekhernia
      • Vermijd in de eerste 6 weken na de operatie uiterste standen in de nek en vooral strekken nek (hoofd naar achteren) en niet meer dan 1 kilo tillen
      • Ga regelmatig liggen
      • Vermijd overbelasting
        • Kom niet vanuit rug lig met de romp omhoog, maar draai bij in en uit bed gaan eerst op de zij 
        • Blijf niet te lang in een houding zitten of staan (meest belastend voor de rug), maar wissel van houding of loop een stukje. 
        • Maak gebruik van een goede stoel: beide voeten op de grond, bovenbenen ondersteunt tot in de knie, armleuningen ivm makkelijk op kunnen staan, onderrug ondersteunt (een tuinstoel die verstelbaar is in vijf standen voldoet meestal goed).
      • Zoek bij hoesten of niezen steun met de handen om de beweging naar voren te kunnen opvangen
      • Draag stevige schoenen (geen schoenen met hoge hakken!) of schoenen met demping (hardloopschoenen) om de schok van de stappen op te vangen
      • Maak eventueel gebruik van een nek brace de eerste twee weken na de operatie (bespreken met uw fysiotherapeut en / of neuroloog). Zie 'hulpmiddelen' op deze site, kijk bij 'ondersteuning'. Zie onder afbeelding van 'bol.com' bij 'nekbrace'9200000037359324
      • Ontspannen nek door
        • Zelfmassage, zie 'oefeningen divers' en kijk bij 'massage'.
        • Warmte pakking, zie 'oefeningen divers' en kijk bij 'ontspannen' 
        • Ontspanningsoefeningen
        • Losmaakoefeningen (vaak en kort doen), zie verder
      • Voor de eerste 2 tot 3 maanden na de operatie gelden de volgende leefregels:
        • Vermijd het lopen op oneffen en heuvelachtig terrein en gladde oppervlakken.
        • Til geen voorwerpen die zwaarder zijn dan 10 kilo.
        • Verricht geen zware huishoudelijke taken.
        • Zorg bij het lezen en schrijven voor een wat hoger en schuiner werkblad.
        • Zet de monitor van de computer op ooghoogte.
        • Rijdt liever geen auto (als u een kraag moet dragen); meerijden mag wel.
        • Ga niet fietsen / bromfietsen.
        • Slaap niet op de buik. Slapen op de rug en op uw zij mag wel. Als u op uw zij slaapt, moeten uw hoofd en rug in één lijn liggen. De ruimte tussen de nek en de schouder moet opgevuld zijn met een dik kussen. 
        • U mag niet sporten (ook niet zwemmen)   
      • Bespreek samen met de fysiotherapeut welke sport/ activiteit voor u geschikt is: duurtraining (wandelen, fietsen, zwemmen) en/of intervaltraining (bijvoorbeeld inspanningsblokjes van 5 minuten) en/of krachttraining. zie 'bewegen en trainen' op deze site. Mogelijke activiteit na 2-3 maanden is bijvoorbeeld trainen in het water, zie video's op website 'physiotec', Aquatherapie.
        • Maak regelmatig korte wandelingen. Duur wandelingen uitbouwen op geleide van de pijn (pijn op het moment zelf en dag erna).
        • Lichte huishoudelijke activiteiten 2 weken na de operatie langzaam weer oppakken en rustig opbouwen
    • Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn

    SAM 3813

    •  Punten die van belang zijn bij deze klacht
      • Volg altijd het protocol van de specialist!
      • Houdings- en gewrichtsgevoeloefeningen: neutrale stand aannemen in gewrichten die minste overbelasting geeft 
      • Losmaakoefeningen bij pijn of stijfheid: Rustig uitvoeren en in eerste instantie voor de eindstand blijven
        • Eerste 6 weken uiterste standen voorkomen en niet strekken in nek (hoofd naar achteren)
      • Rekoefeningen: Alleen in overleg enige tijd na de operatie
      • Kracht- en stabiliteitsoefeningen: Rustig opbouwen
      • Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
    • Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht 

      • Zie video, waarin de meeste van onderstaande oefeningen in voorkomen.

    SAM 3852

    1. Websites
      1. Gezondheid.be: nekhernia
      2. Stichting gezondheid, video's: nekhernia
      3. Zie video op website 'Fysioexpert': Wat is een nekhernia? 
      4. Fysioforum: Zoekresultaten bij 'nekhernia'
        1. Halskraag-verhelpt-pijnklachten-nekhernia-sneller-dan-de-fysiotherapeut (2011)
      5. Zie ook op deze site de onderwerpen: nekkachten
    2. Onderbouwing  
      1. Boek: Onderzoek en behandeling van de nek H4 (Discushernia C5-C6.), Koos van Nugteren, Dos Winkel
      2. Richtlijnen database: Cervicaal radiculair syndroom tgv HNP
      3. Google scholar: nekhernia