Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn.
Zie boven afbeelding voorzijde borstkast, met in rood mogelijk botbreuken in borstbeen
In het kort
Andere benaming: Fractuur thv het borstbeen of sternum
Het borstbeen is het been in het midden van de borstkas waaraan de sleutelbeenderen en de ribben aan vastzitten
Een botbreuk kan ontstaan door krachten van buitenaf of spontaan door een ziekte.
Na de botbreuk moeten de breukvlakken weer goed tegenover elkaar staan
Daarna moet door rust of een operatie het gebroken bot weer herstellen
Bot is levend weefsel en wordt voortdurend opgebouwd en weer afgebroken.
Bij een botbreuk wordt vanuit de botuiteindennieuw botweefsel gevormd.
Dit proces duurt ongeveer 6-8 weken
Een botbreuk thv het borstbeen herstelt over het algemeen vanzelf.
De fysiotherapeut kan door uitleg, adviezen en oefeningen het herstel ondersteunen
Na herstel van de botbreuk kan er nog maanden sprake zijn van periodes van zwelling, pijn en verminderde functie.
Andere benaming: fractuur borstbeen of gebroken borstbeen
Anatomie
Het borstbeen (of sternum) is het been in het midden van de borstkas waaraan de sleutelbeenderen en de waar de ribben aan vastzitten. Het borstbeen maakt samen met de ribben ademhalen mogelijk.
Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Herstel door
Rust bij locale botbreuk
Operatie bij complexe breuk
Vanuit de botuiteinden wordt nieuw botweefsel gevormd, wat ongeveer 6-8 weken (e.e.a. is afhankelijk van de leeftijd/ de conditie) duurt.
Elke botbreuk is verschillend. De eigen specialist (orthopeed) geeft aan welke richtlijn voor u geldt
Voor algemene en uitgebreide informatie tav botbreuk, zie het onderwerp 'botbreuk' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Krachten van buitenaf (een val/ een botsing)
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Zwelling op plek van de breuk
Blauwverkleuring door bloeduitstorting
Pijn
Bij diepe ademhaling
Bij druk
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane botstructuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: Uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
Huisarts
Onderzoek: röntgenfoto
Medicatie: pijndemper, zodat normale ademhaling mogelijk is (voorkomen luchtweginfecties)
Doorverwijzen: orthopeed, fysiotherapeut
Specialist, orthopeed
Onderzoek: röntgenfoto
Controle afspraken: eventueel na 6 weken terug
Operatie: als conservatief beleid faalt, als een botuiteinde door de huid heen dreigt te gaan en eventueel (niet altijd nodig!) bij een (sterk) afwijkende stand
Neem met de fysiotherapeut door welke hulpverleners een aanvulling kunnen zijn op de behandeling
Algemeen
Volg protocol van de eigen specialist.
Niet roken omdat herstel van een botbreuk bij rokers trager verloopt
Rust, maar wel binnen mogelijkheden actief blijven
Regelmatig diep doorademen. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij 'ademhaling'
Pijn dempen / ontspannen door
Losmaakoefeningen, zie verder bij oefeningen
Massage (van bijvoorbeeld de nek) en ontspanningsoefeningen, zie 'oefeningen divers' en kijk bij massage en ontspanning
Koude pakking (10 minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling) als pijndemper, zie 'hulpmiddelen' op deze site en kijk bij 'spieren'.
Bij operatie
Volg protocol specialist
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Volg protocol specialist
Houdings- en gewrichtsgevoeloefeningen
Losmaakoefeningen bij pijn of stijfheid
Rekken borstspieren
Ademhalingsoefeningen: regelematig diep doorademen. Zie 'oefeningen divers' en kijk bij 'ademhaling'
Opvoeren belasten pas doen als de breuk al enigszins is vastgegroeid. De richtlijn van de specialist, de röntgenfoto's en de eventuele pijnklachten geven een indicatie wanneer de oefeningen verzwaard kunnen worden.
Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht
Zie video, waarin de meeste van onderstaande oefeningen in voorkomen.
Video's van onderstaande oefeningen komen van de website 'rehab my patient' tenzij anders vermeld.
Sport/ werk specifiek oefenprogramma maken: opbouwen in snelheid bewegingen en in zwaarte.
Oefenprogramma van fysiotherapeut ondersteunen met enkele keren in de week trainen (bijvoorbeeld in een fitnesscentrum of joggen)
Juiste techniek sport of werk doornemen met de sporttrainer of fysiotherapeut. De techniek moet erop gericht zijn de uiterste grens van de belastbaarheid te vermijden. In sommige gevallen kan dit ten koste gaan van de geleverde prestatie
Sport: Techniek van sport die gedaan wordt. Bijvoorbeeld service bij tennis bij schouderklachten
Werk: Bijvoorbeeld tiltechniek
Mogelijk opbouw
Het ‘droog’ trainen van activiteit: eerst voorzichtig in ‘slow motion’ en later, als het goed gaat, sneller. De uitvoering mag geen pijn doen.
Uiteindelijk meer sportspecifiek / werkspecifiek trainen. Men mag daarbij pas voluit gaan als men zonder enig probleem een tijdje rustig de betreffende activiteit/beweging kan doen. Heel geleidelijk de belasting op te voeren
Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen
Functionele oefeningen (stofzuigen, tuinieren, fietsen….) zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
Neem met de fysiotherapeut door welke activiteit/sport u het beste kan doen
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefeningen voor u zinvol zijn