Onderstaande uitwerking is een aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling: de fysiotherapeut (online of in de praktijk) geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen voor u van belang zijn
Zie boven voorzijde borstkast, met in rood mogelijke locaties ribblessure
In het kort
De borstkast bestaat uit twaalf ribben aan elke kant, die voor bijelkaar komen bij het borstbeen en achter bij de wervelkolom.
Zie boven afbeelding en zie video van website 'schooltv':ademhaling
Door een val of een botsing kan er sprake zijn van een kneuzing of kunnen 1 of meer ribben breken
U heeft pijn thv de blessure o.a bij ademen, draaien, opstaan en gaan zitten, gaan liggen
Slapen moet eerste weken vaak op de rug
Operatie of gips is geen optie bij deze blessure's
Herstel duurt vaak 4 tot 12 weken: eea afhankelijk van de ernst
Blijf binnen mogelijkheden in beweging en adem regelmatig goed door (voorkomen longproblemen!)
Een ribkneuzing of een gebroken rib herstelt over het algemeen vanzelf.
De fysiotherapeut geeft door uitleg, adviezen en oefeningen ondersteuning aan het herstel
Andere benaming: letsel banden borstkast of botbreuk ribben of fractuur ribben of rib trauma of gekneusde ribben of contusie ribben
Anatomie
De borstkast bestaat uit twaalf (soms dertien) ribben aan elke kant, die voor bijelkaar komen bij het borstbeen en achter bij de wervelkolom (borstkastwervels). De drie bovenste ribben liggen tamelijk beschermd onder weke delen, schouderblad en sleutelbeen. De twee onderste zwevende ribben zijn mobiel en veren mee. Dat maakt ribben 4 tot en met 10 het meest kwetsbaar.
Zie google afbeeldingen:borstkast. Neem met de fysiotherapeut door welke afbeeldingen voor u relevant zijn.
Ribcontusie of gekneude rib of verzwikking thv ribben
Rib botbreuk of rib fractuur
Een ribkneuzing of een gebroken rib herstelt over het algemeen vanzelf.
Herstel bij botbreuk: ongeveer 6 weken
Pijn tgv een rib botbreuk of een gekneusde rib kan lang aanwezig blijven, zelfs tot 12 weken na het ongeval.
Bij een breuk kunnen scherpe botstukken schade geven aan de onderliggende longen, waardoor een klaplong of bloed in de long kan ontstaan. Dit veroorzaakt kortademigheid en veel pijn
Voor algemene en uitgebreide informatie over botbreuk en verzwikking zie de onderwerpen 'botbreuk' en 'verzwikking' op deze site
Neem met de fysiotherapeut door welke informatie voor u zinvol is
Stressfractuur: roeiers, golvers, veel hoesten (hierbij ontwikkelen pijnklachten zich meestal langzaam)
Val
Stoten
Neem de oorzaak van uw klachten met de fysiotherapeut door
Bij een gebroken - en een gekneusde rib
Veel pijn (vooral de eerste dagen): voor- zij - of achterkant borstkast
Drukpijnlijk op aangedane regio: rib verbinding en omliggende structuren zijn aangedaan
Zwelling/ verkleuring (bloeduitstorting) rond aangedane gebied
In- en uitademen geeft klachten: longen zitten achter de ribben
Pijn bij slapen (erop liggen/ draaien), lachen/ hoesten/ niezen, inspanning (dieper inademen), bewegen met borstkast (draaien en bukken): sokken of schoenen aandoen, optrekken broek......
Bij gebroken rib
Trapje voelbaar ter hoogte van breuk
Rib staat scheef
Verandering vorm borstkast
Kraak sensaties bij draai bewegingen en ademhalen
Neem de verschijnselen die bij u aanwezig zijn met de fysiotherapeut door
Fysiotherapeut
De eigen fysiotherapeut geeft aan welke informatie, adviezen en oefeningen zinvol zijn, zie verder. Meestal zijn 4 - 6 behandelingen voldoende. Tijd is de belangrijkste factor bij herstel van de aangedane structuren. Fysiotherapie is van belang om de voorwaarden van het natuurlijke herstel te optimaliseren.
Eerste behandeling: diagnose stellen, uitleg klachtenbeeld, informatie over behandelplan en eerste adviezen oefeningen
Tweede behandeling: Oefeningen en adviezen doornemen (e.v.t een opname hiervan maken die thuis bekeken kan worden)
Behandeling 3: Oefeningen doornemen en kijken of ze goed uitgevoerd worden
Behandeling 4 enige tijd na behandeling 3: evalueren stand van zaken.
Zo nodig nog 2 (of meer: e.e.a afhankelijk van herstel) behandelingen plannen
Pijndemping (belangrijk om goed doorademen mogelijk te maken ivm risico op longproblemen!)
Bij veel hoesten: codeine om hoestprikkel te onderdrukken
Doorverwijzen: onderzoek, fysiotherapeut / specialist als klachten ondanks adviezen en oefeningen aanwezig blijven og erger worden
Specialist: orthopeed
Onderzoek:
Protocol is soms (per ziekenhuis verschillend!) als er meer dan 2 ribben gebroken zijn om 1-2 nachten opname te doen: verloop observeren (longontsteking, beschadiging longen....)
Regelmatig goed doorademen (goede pijnstilling van belang om dat mogelijk te maken!) om een longinfectie te voorkomen. zie 'oefeningen divers' en kijk bij ademhaling. Neem met de fysiotherapeut door welke ademhalingsoefening voor u zinvol is.
Bij gaan liggen: naast bed stoel zetten: zitten op bed, zijwaarts gaan naar niet aangedane zijde, hand aangedane zijde op stoel en met elleboog niet aangedane zijde steun nemen op bed. Daarna als blok via zij naar rug draaien.
Bij hoesten/ niezen
met je handen een stabiel object (tafel) vasthouden om naar voren gaande beweging op te vangen of met hand steun geven op blessuregebied.
Kussen tegen blessure gebied houden tijdens hoesten
Elastische zwachtel om borstkast, een tape of een borstbandage aanbrengen om tegendruk te geven aan de blessure: helpt niet altijd dus eventueel uitproberen. Zie bol.com: ribbrace. Zie website 'Human ARVR': 'tape ribpain'. Zie ook aanvullende informatie 1.2
Pijn verminderen en ontspannen
Zorg voor goede pijnstillers
Koudepakking ( 10 minuten, doekje tussen pakking en huid, twintig minuten tussen elke koudebehandeling) als pijndemper
Neem met de fysiotherapeut door welke adviezen voor u zinvol zijn
Punten die van belang zijn bij deze klacht
Losmaakoefeningen romp bij pijn of stijfheid
Ademhalingsoefeningen: regelmatig diep doorademen
Functionele oefeningen zijn belangrijk omdat dit in het dagelijkse leven toegepast kan worden en omdat de te oefenen spier en/of gewricht dan deel uit maakt van een natuurlijke beweging
Voor mogelijk basis oefenprogramma bij deze klacht.
Houdingsoefeningen / zit of stand
Neutrale stand nek, lage rug en schouders
Nek tussen holle nek (ingezakte houding) en bolle nek
Schouders laag en iets naar achteren getrokken
Lage rug tussen holle rug en bolle rug (ingezakte houding)
Zit met opgestrekte rug. Zie website 'rehab my patient': Rechtop zitten
Losmaakoefeningen nek en middenrug / lig of kruiphouding of zit of stand
Algemeen
Schouders omhoog bewegen, naar achteren bewegen, naar voren bewegen en draaien met schouders voor- en achterwaarts. Nek opstrekken en terug. Hoofd en romp linksom en rechtsom draaien.
Plaats een hand op het bovenbeen en de andere hand gestrekt in de lucht, beweeg zijwaarts en iets naar voren naar kant waar hand op het bovenbeen ligt. Herhaal dit aan de andere kant. Zie website 'rehab my patient': Zijwaarts bewegen
Afwisselend linker en rechter arm omhoog (en iets naar voren) bewegen.
Stand of zit, beide armen omhoog bewegen, afwisselend linker en rechter arm wegstrekken richting plafond.
Draaien
Hoofd en romp linksom draaien en rechtsom draaien
Variatie: Combineren met wegstrekken handen rondom in lucht (box beweging). Zie website 'mijnoefening.nl': 'Boksoefening'.
Voor extra oefeningen en algemene informatie bij oefeningen
Zie video, waarin de meeste van bovenstaande oefeningen in voorkomen
De fysiotherapeut kan (als zowel de fysiotherapeut en de patiënt er achter staan!) een opname maken van de oefeningen die voor u van belang zijn (met telefoon van fysiotherapeut en mailen of met telefoon/ ipad van patiënt), zodat u thuis dit terug kan zien)
De fysiotherapeut geeft aan welke adviezen en oefening voor u zinvol zijn
Een geïsoleerde ribfractuur heeft behoudens pijnstilling geen therapeutische consequenties. Daarom is een ribdetailopname doorgaans niet van toegevoegde waarde, behalve bij vermoeden van een pathologische fractuur. Dan geeft deze opname mogelijk wel relevante informatie.
Bij pijn ter hoogte van de laterale zijde van de onderste ribben moet een lever- (rechts) of miltletsel (links) worden overwogen, zeker bij buikpijn. Ook deze letsels zijn relatief eenvoudig uit te sluiten met echografie.
Bij wie geen verdenking bestaat op onderliggend letsel, kan de huisarts volstaan met uitleg en advies. Een ribcontusie of -fractuur geneest doorgaans binnen enkele weken
Ribfixatie bij fladderthorax na reanimatie (2018). Samenvatting: Ribfracturen zijn een veelvoorkomende complicatie van de thoraxcompressies bij een reanimatie. Als gevolg hiervan kan een fladderthorax optreden, wat weer kan leiden tot respiratoire insufficiëntie.
